Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
I.Znaczenieaspektówteoretycznychdlapraktycznejpsychologiisportu
międzypsychologamiitrenerami,stosunkowoniskiejpozycjipsychologówwśrodo-
wiskusportowym(Friesen,Orlick,2010;Hays,Smith,2005;Woodcock,Richards,
Mugford,2008).Wpierwszejczęścitegoparagrafustarałemsięwskazać,gdzie
prawdopodobnietkwigłówneźródłoproblemu.Wwynikuprzeprowadzonejanalizy
wykazałem,że:a)zbytdużesążnicemiędzymodelamipsychologiisportu,jakie
wynikajązzaliczeniatejdyscyplinydonaukpsychologicznychalbodonaukokulturze
fizycznej,abymożnawyobrażaćsobiepogodzenietychdwóchujęćteoretycznych,
b)dalszerozwijaniepsychologiisportuwparadygmacienaukokulturzefizycznej
ograniczamożliwościwykorzystywaniawiedzypsychologicznejwdoskonaleniudzia-
łalnościsportowej,c)skutecznysposóbdowartościowaniapsychologiisportumoże
polegaćnawprowadzaniudoniejtakichpojęćteoretycznych,metodbadawczych
inatworzeniumodeliteoretycznych,dziękiktórymmożnabędziewsposóbspecy-
ficznyopisywaćiwyjaśniaćdziałalnośćsportowąwkontekściewiedzygromadzonej
przeznaukiokulturzefizycznej,d)cechąistotnądlanowychujęćteoretycznych
działalnościsportowejpowinnobyćdostarczaniepsychologompraktykom,trenerom
izawodnikomtakiejwiedzy,którabędzieżniłasięodwiedzydotychczasowej.
Poniżejpodejmępróbęukazania,wjakisposóbjednozpojęćpsychologicznych(ja
cielesne)możebyćwykorzystanewrealizacjitegozadania.
2.Prawdyoczywisteinieoczywisteojacielesnym
Pojęciejacielesnegomimożedopsychologiizostałowprowadzoneprzez
PaulaSchilderajużw1935rokuprzezdługiczasnieskupiałonasobiewiększego
zainteresowaniabadaczy(Pruzinsky,Cash,2004).Problemobrazówwłasnegociała,
ukształtowanychwumyśle,niezwracałuwagi,ponieważpsycholodzywniewielkim
tylkostopniuinteresowalisięcielesnościączłowieka.Jacielesnewywoływałowyłącznie
zainteresowaniewzwiązkuzespektakularnymiodkryciamizjawiskpatologicznych,
takichjak:procesderealizacji(odczuwaniabrakuciałalubjegoobcości),bólówfanto-
mowych(pochodzącychznieistniejącychkończyn)lubcelowychuszkodzeńwłasnego
ciała(częstospotykanychuwięźniów).Wsumiedoszłodosytuacjiparadoksalnej,kiedy
wizerunkiemwłasnejcielesnościzajmowalisięintensywnieneurolodzyifilozofowie,
apsycholodzy,nienegującistnieniatejrealnościpsychologicznej,nieprzypisywalijej
jednakszczególnegoznaczeniawwyjaśnianiufunkcjonowaniaczłowieka.
Dziękibadaniomneurologów,analizomfilozofówoorientacjifenomenologicznej
idoświadczeniomklinicznympsychoanalitykówniemożnabyłopodważyćistnienia
specjalnejstrukturypsychicznej(mającejteżpodłożeneuronalne),którajestformą
odzwierciedlenialudzkiejcielesności.Badanianeurochirurgiczneudowodniły,że
uszkodzenieokreślonychokolicpłataciemieniowegoprowadzidoutratyorientacji
wewłasnymciele.Cowięcej,drażnieniekonkretnychfragmentówmózgupowoduje,
żeodczuwamydobrzezlokalizowanewrażeniadotykowelubwykonujemyproste