Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Konserwatyzmjakoamorordinis–umiłowanieporządku
oczywistym
11.Wprzeciwieństwiedokonkurencyjnychideologii
politycznych,cowydajesięparadoksalne,niemaonbowiem–jak
twierdziwielukomentatorów–substancjalnegoideału(substantive
ideal)
12aniteżnieistniejeżadengotowyprojektspołeczeństwa
konserwatywnego,konserwatywnautopia
13
.Jeślizatemokreślamy
gotujakoamorordinis,umiłowanieporządku,toniełatwobędzie
odpowiedziećnapytanie,jakiegoporządkuwłaściwiejestonmi-
łośnikiem.
Terminu„konserwatyzm”naopisaniekierunkupolitycznegoużył
jakopierwszyChateaubriand,założyciel–w1818roku–pro-
-monarchistycznegopisma„LeConservateur”,lecznarodzinykon-
serwatyzmuwiążesięzlatamidziałalnościEdmundaBurke’a
(drugapołowaXVIIIwieku),który–cojesttuniebezznaczenia
–sięgałmiędzyinnymidotradycjiarystotelesowskiej,stoickiej
itomistycznej
14.Wymieniasięsześćpodstawowychelementów
jegoteorii,któreodtądrezonująwkontynentalnymkonserwaty-
zmie.PodajęjezaSamuelemP.Huntingtonem,zabarwiającprzy
tymowąrekonstrukcjęwłasnąoceną:
1.Człowiekjesthomoreligiosus,zczymidziewparzeuznanie
społecznejdoniosłościreligii.
2.Społeczeństwojestwynikiemdługotrwałego,cierpliwegoior-
ganicznegoprocesu,anierodzajemprojektuczywdrożenia.
Stądszczególnawartośćmądrościpoprzednichpokoleńikształ-
tówwypracowanychprzeznieinstytucji.
11Por.S.P.Huntington,ConservatismasanIdeology,TheAmericanPoliticalScienceReview,Vol.51,No.2,
s.455.Huntingtonpróbującuchwycićto,conazywa„autonomousdefinitionofconservatism”wyróż-
niatakierozumieniekonserwatyzmu,którewedleRussellaKirkazależyod„woliiinteligencji”,od
wewnętrznejdecyzjiizdolnościdostrzeżeniapewnychprawdidóbr(sprawiedliwość,porządek,
umiarkowanieitp.).
12Tamże,s.457.
13Tamże,s.458.
14Słownikhistoriidoktrynpolitycznych,t.3,Warszawa2007,s.351.
20
