Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Pracaujęciedefinicyjneigenezazekonomicznejperspektywy
15
nychdopracywgospodarce,czyliosóbbędącychwwiekuprodukcyjnym,
pracującychbądźaktywnieposzukującychpracy8.
Wartowskazać,zaJ.Jezior,żeanalizaujęćdefinicyjnychpracywskazuje
najczęściejnanastępująceatrybutypracy:podmiotowość,świadomość,celo-
wość,wolność,użyteczność,twórczość,konieczność,obowiązek,uciążliwość,
radość.Jakokluczowyobszarżycia,pracapozostajewniezaprzeczalnejrelacji
zinnymijegodziedzinamizżyciemrodzinnym,religijnym,społecznym,or-
ganizacyjnymipolitycznym,copokazujezłożonośćkoncepcjipracy.Ukazana
wieloaspektowośćzjednejstronystanowiwalor,zdrugiejjednakpowoduje
trudnościwtokupodejmowaniapróbdefinicyjnegoujęcia9.
Niemniejjednak,bezwątpieniaodpoczątkuistnieniaczłowiekaludziewy-
konywalijakąśpracęidokonywalipomiędzysiebiejejpodziału.Wróżnych
epokachprocespracyitowarzyszącemustosunkimiędzyludzkieulegałyjednak
wielokrotnejewolucji.Przeglądhistoriiiewolucjimyślidotyczącejroliizna-
czeniapracyjakozasobu,którymdysponująorganizacje,powinnypozwolićna
zbudowanierampojęciowychdlakategorii,jakąjestorganizacjapracy.
WKsiędzeRodzajuStaregoTestamentu,obokopisustworzeniaświata
przezBoga,znajdujesięopispracypierwszychludziAdamaiEwy.Wygnani
zrajuzpowodupopełnieniagrzechupierworodnegoipozbawieniwszelkich
przywilejówzmuszenizostalidociężkiejpracy,abyzapewnićsobieprzetrwa-
nie.Odtegomomentupracawiążesięztrudemicierpieniem,aglebastajesię
małourodzajnajedyniewpocieczołapierwsiludziemogązdobywaćzniej
pożywienie.Stajesięonaponiekądprzekleństwem.
Istotnymzjawiskiemwgospodarcestarożytnejbyłoznaczeniesiłyrobo-
czejorazpracyzwierzątwspartejinnowacjamitechnicznymi.Wstarożytności
pojęciepracyzawężanonajczęściejdopracyfizycznej,rzemiosłalubhandlu,
rezerwującwyłączniedlaniższychklasspołecznych,niemającychpełnipraw
obywatelskich,idlaniewolników.Jednocześnie,jaksłuszniezauważaD.Tanal-
ski,wkulturzegreckiejwielumyślicieliwypowiadałosięopracywpozytyw-
nysposób(mimoprzedkładaniaznaczeniaczynnościumysłowychnadpracę
fizyczną).PrzykładowoHezjodtwierdził,żepracaniehańbi,aten,ktowie-
dziepróżniaczeżycie,narażasiębogom.Podobneprzekonaniareprezentowali
Sokrates,DioniAntystenes,którzyuważaliżepracajestdobrem.Jambulos
iSenekazkoleipropagowaliideęzniesienianiewolnictwaipracyprzedstawi-
cieliwszystkichklasspołecznychnaroli10.Chrześcijaństwoprzejęłowskaza-
8W
.Jarmołowicz(red.),Gospodarowaniepracąwewspółczesnymprzedsiębiorstwie,Wy-
dawnictwoForumNaukowe,Poznań2007,s.34.
9J.Jezior,Społeczno-kulturoweirynkoweczynnikikształtowaniasytuacjiprzedsiębiorców,
WydawnictwoUniwersytetuMariiCurie-SkłodowskiejwLublinie,Lublin2009,s.56.
10D.Tanalski,Ideotwórczefunkcjepracy,WyższaSzkołaPedagogicznaTowarzystwaWie-
dzyPowszechnejwWarszawie,Warszawa2002,s.21.