Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Ewolucjapodejściadozarządzaniaorganizacjamipublicznymi
29
Wskazującnaewolucjępodejściadozarządzaniaorganizacjamipublicznymi,
możnawyróżnićczteryjejetapy:(1)wykonywanieprawa,(2)modelidealnejbiuro-
kracji,(3)zbliżeniedofunkcjonowaniaorganizacjikomercyjnychoraz(4)interakcje
zinteresariuszami.
Popierwsze,pierwszewzmiankiotym,żeorganizacjamipublicznymipowinno
sięzarządzać,pojawiłysięwXVIIIwieku.Jednakwówczasorganizacjepublicznebyły
uznawanezawykonawcówprzepisówprawa.Wkolejnymstuleciuzaczętopostulować
oddzielenieadministrowaniaodpolityki.Niebezznaczeniadlazarządzaniaorga-
nizacjamipublicznymibyłyreformyzainicjowanewpołowieXVIIIwiekuwAnglii
iStanachZjednoczonych,któredoprowadziłydozbudowaniaspójnegomodeluad-
ministracjipublicznej18.
Podrugie,kolejnymprzełomemdlazarządzaniaorganizacjamipublicznymibył
dorobekM.Webera,wszczególnościjegokoncepcjaidealnejbiurokracjiz1920roku,
zgodniezktórąpodkreślanowyższośćpodejściabiurokratycznegowzarządzaniu
organizacjamipublicznyminadinnymisposobami.
Potrzecie,kolejnedyskusjenadzarządzaniemorganizacjamipublicznymina-
siliłysiępodrugiejwojnieświatowej,byrozwinąćsięwlatachosiemdziesiątych
XXwiekuiosiągnąćswojeapogeumpodkonieclatdziewięćdziesiątychubiegłego
wieku.SprowadziłysięonedozakwestionowaniapropozycjidorobkuM.Webera,
wszczególnościmonopolistycznychformświadczeniausług19,biurokratycznego
filarutradycyjnejadministracjipublicznej20,kultuprzepisówprawnych,konserwaty-
zmuwewnątrzorganizacyjnego,wzrostukosztówutrzymaniaorganizacjipublicznych
orazerupcjisformalizowanegodziałania.Krytykatastałasięźródłeminspiracjido
poszukiwaniaskuteczniejszychiefektywniejszychsposobówzarządzaniaorganiza-
cjamipublicznymi.Zaczętozmierzaćkumodelowimenedżerskiemu,aszczegóło-
wiejNowemuZarządzaniuPublicznemu.Zgodnieznimpostulowanoodejścieod
organizacjipublicznejpasywnejibiernierealizującejpolitycznewytycznenarzecz
odpowiedzialnejzaosiąganiewyników.Zaczętotakżepostrzegaćzarządzanieorgani-
zacjamipublicznymiprzezpryzmatstrategicznychzachowańwzmiennymotoczeniu.
Podkreślanokoniecznośćprzejęciapraktykzsektoraprywatnego,comiałozwiększyć
sprawnośćpaństwa21,pozwolićnawdrażaniepomysłówwrzeczywistość22istaćsię
Hcudownymeliksirem”nawszystkieproblemyspotykanewsektorzepublicznym.
18L.E.Lynn,Publicmanagement.Aconcisehistoryofthefield(w:)E.Ferlie,L.E.Lynn,C.Pollitt
(eds.),TheOxfordHandbookofPublicManagement,OxfordUniversityPress,NewYork2007.
19G.Stoker,PublicValueManagement:ANewNarrativeforNetworkedGovernance?,HTheAmerican
ReviewofPublicAdministration”,2006,36(1),s.41-57.
20J.P.Pfiffner,TraditionalPublicAdministrationversusTheNewPublicManagement:Accountability
versusEfficiency(w:)A.Benz,H.Siedentopf,K.P.Sommermann(ed.),InstitutionenbildunginRegierung
undVerwaltung:FestschriftfurKlausKonig,Duncker&Humbolt.Berlin2004.
21Ch.Hood,TheIdeaofJoined-UpGovernment:AHistoricalPerspective(w:)V.Bogdanor(ed.),Joined-
UpGovernment,OxfordUniversityPress,Oxford2005.
22S.Kelmanetal.,Dialogueondefinitionandevolutionofthefieldofpublicmanagement,HInternational
PublicManagementReview”,2003,2(4),s.2.