Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Organizacyjnezachowaniaobywatelskie
wykraczającepozaopisstanowiska,którewspierająspołeczneipsycholo-
giczneśrodowiskoorganizacjii/lubpracowników.
Choćprzedstawicielekażdejzgrupdefinicjizachowańobywatelskich
podkreślająróżneichatrybuty,tojednakichwspólnymmotywemjest
fakt,żewswejistocieOC:oznaczajązachowaniawykraczającepozaofi-
cjalnyzakresobowiązkówiprzyczyniająsiędoosiągnięciacelóworgani-
zacyjnych.
Należyjeszczezaznaczyć,żeproblemydefinicyjnezachowańobywatel-
skichwynikałynietylkozrozwojutejkoncepcji,lecztakżezpodawania
wanglojęzycznejliteraturzeprzedmiotuwieluwyłaniającychsięzróżnych
dyscyplinnaukowychkonceptualizacjiskupiającychsięwokółtejproble-
matyki(Podsakofiin.,2000).Wyróżniasiętutajlicznekonstruktypokrew-
neOC:.Najczęściejsąto:prospołecznezachowaniaorganizacyjne(ang.pro-
socialorganizationalbehaviors):riefaiMotowidlo(1986),organizacyjna
spontaniczność(ang.organizationalspontaneity)George’ai:riefa(1992),
zachowaniakontekstowe(ang.contextualperformance):ormanaiMotowi-
dlo(1993),zachowaniawykraczającepozarolęzawodową(ang.extra-role
behavior)vanDyne’aiin.(1995),ujawnianiewdobrejwierze(ang.whistle-
-blowing)NearaiMiceli(1996)orazniezgodanawarunkiworganizacji
(ang.principledorganizactionaldissent)ShahinpooraiMatta(2007).Tabe-
la1.1przedstawiadefinicjeicharakterystykęposzczególnychkonstruktów
pokrewnychorganizacyjnymzachowaniomobywatelskim.
Tabela1.1.Organizacyjnezachowaniaobywatelskieapokrewnekonstrukty
Nazwakonstruktu
Defnicja
Charakterystyka
Prospołeczne
Zachowaniepodejmowane
•Mogąbyćbezpośrednimobowiązkiem
zachowaniaorgani-
przezczłonkaorganizacjiwcelu
pracownika;
zacyjne
poprawydobrostanukonkret-
•nagradzanelubnienagradzane;
nejosoby,grupylubcałejorga-
•niekonieczniemusząsłużyćdobru
nizacji.Podejmowanepodczas
organizacji;
wykonywaniaobowiązków
•niekażdezachowanieobywatelskie
zawodowych(Brief&Motowi-
musibyćzachowaniemprospołecz-
dlo,1986).
nym;
•punktemwspólnymOCBiPOBsątakie
zachowania,jakpomaganieinnym
orazzachowaniazwiązanezposłu-
szeństwemorazpostawąobywatelską.
24
