Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
M.Marciniak,Orientacjekonsumpcyjnemłodzieżyakademickiej;Kraków2012
ISBN:978-83-7850-035-3,©byMateuszMarciniak;©byOficynaWydawnicza„Impuls”2012
RozdziałI.Dlaczegobadaniekonsumpcji?...
25
turęipoziomkonsumpcji,obokprzynależnościklasowej,potrzebczydochodu,
marównieżwpływopiniapubliczna(Veblen1971,s.101–103).Podobniekwestię
konsumpcjirozpatrujeP.Bourdieu(2006;2009).Wedługniegogrupyklasowe
wyróżnianesąnapodstawiekapitału(kulturowego,ekonomicznego)iwnich
tkwigenezasmaku(gustu)kulturowego,czylisystemupostrzeganiaiwartoś-
ciowania.Gust(smak)kulturowywróżnychdziedzinachjesthomologiczny
(spójny),więcodgrywadużąrolęwróżnicowaniuludzi–stylużycia,sposobów
konsumowaniadóbrprzezprzedstawicieliposzczególnychklasspołecznych(Bo-
urdieu2006,s.107).
UjęciekonsumpcjiwkoncepcjachVeblenaiBourdieuznajdujepotwierdze-
niewmyśliinnych(współczesnych)badaczy,alemożnadostrzecpewneróżnice.
Itak:
1)jednązwłaściwościkulturykonsumpcyjnejjestto,żekonsumpcjaprzejawia
sięwstylużyciajednostekiumożliwiaichklasyfikację–wzorykonsumpcji
przypisujesiędokategoriispołecznych(Feathersone2001,s.309–310).Jed-
nakże,zgodniezdefinicjąBourdieu(2006;2009),gustjestsilnieukształtowa-
nyiniezmienny,zdeterminowanypochodzeniemklasowym.Wkoncepcjach
współczesnychtokonsumpcja,anieprzynależnośćdoklasspołecznych,
wyznaczastylżycia,którymożnaniemaldowolniezmieniaćdziękidobrom
konsumpcyjnym(ichnabywaniu)(Aldridge2006,s.113;por.Giddens2008);
2)wujęciutradycyjnym(np.Simmel2008a,s.156–159)zakładasię,żeklasyniższe
naśladująmodę,którajestustalanaprzezwyższeklasyspołeczne(uVeblena–
„klasypróżniacze”;uBourdieu–klasy„dominujące”,wyznaczające„prawo-
mocnysmak”).Wewspółczesnymsfragmentaryzowanymspołeczeństwiemoda
wypracowywanajestpozahierarchiąspołeczną,skądmożeprzenikaćtakże
„wgóręstruktury”(Sassatelli2007,s.70–78).Modyzzałożeniasąprzemija-
jące,gdyżwspołeczeństwiekonsumpcyjnymwystępująmnogośćizmienność
przekazówodnośniedotego,coijaknależykonsumować(Romaniszyn2007,
s.117–118;por.Bauman2009a;Giddens2010;Macnaghten,Urry2005,s.40);
3)współcześnieprzyjmujesię,żewzorcówkonsumpcjiniewyznaczająklasy
wyższe,alemedia,któredostarczajągotowych(instant)stylówżyciaofero-
wanychprzezidoli(Melosik1996;Debord1998,s.31–36;Goban-Klas2005,
s.271–273;Dudzikowa2007).Nośnikamistylużyciastałysięteżmarki,które
opierająswąpozycjęnasymbolicznieprzypisanejimtożsamości,anienaja-
kościproduktów–wystarczyjezaadaptowaćwswójstylżycia(Klein2004,
s.164;Burszta2008,s.54).
Zzagadnieniemkonsumpcjijakosferygustu,modyistylużyciazwiązanejest
kształtowanietożsamościkonsumenta.JakuchwyciłtoponadstolattemuGeorg
Simmel(1975,s.180–212;2008a,s.155–157;2008b,s.182–184),wieleosóbprzez
konsumpcjęsygnalizujeswojątożsamość,zarównojakoczłonkagrupy(auto-
identyfikacjawgrupie),jakijednostki(wyróżnienieodinnych–podkreślenie
