Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
9
wymagategotakżekluczowedlanaszegoprojektubadawczegoskupie-
nieuwaginasamymprocesieprzyjmowaniakulturowychwzorów.Istotniej-
szaokazujesiętujednakniejakaśdomniemana,pierwotnaspecyfika
regionu,doktóregonależyPolska,araczejpodobnymoment,wktórym
obszarytewłączonodochristianitasi–cozatymidzie–zbliżonyczasich
funkcjonowaniawobrębiekulturyłacińskiegochrześcijaństwa.Ztegopunktu
widzeniabardziejużytecznyodpojęciaEuropyŚrodkowej(czyŚrodkowo-
-Wschodniej)możebyćzaproponowanyprzezJerzegoKłoczowskiegoter-
minMłodszaEuropa.
Zpozorusątowzasadziesynonimy.Dotakiejkonstatacjiskłaniaćmoże
nawetlakonicznadefinicjazaproponowanaprzezsamegoautora,którabrzmi:
DMłodszaEuropawtytulenaszejksiążkioznaczato,codziśchętnienazy-
wamyEuropąŚrodkowo-Wschodnią.TrzonemtejEuropypozostająhisto-
ryczneobszaryzwiązanezPolską,CzechamiiWęgrami”4.Wdalszejczęści
swojejmonografiipodtymtytułemJ.Kłoczowskiskupiasięteżzasadni-
czonatymwłaśnieobszarze.Samjednakprzyznajejużwewstępie:DWgruncie
rzeczymożnabymówićo«młodszej»czy«nowszej»Europietakżewodnie-
sieniudoobszarówcywilizacjibizantyńsko-słowiańskiejorazskandynaw-
skiejodbywającychpodobnąwzasadziedrogęcywilizacyjnądonaszej”5.
Takieszerszerozumienieterminujestponiekądkonsekwencjąprzyjęcia
przezJ.Kłoczowskiegozakluczowezjawiskarozszerzeniachrześcijaństwa
naobszarysłowiańsko-węgiersko-skandynawskiewokolicachroku1000;
piszeon:Dnaszezainteresowaniakoncentrująsięnatychobszarachnowego
chrześcijaństwanaprzełomieX/XIw.,któreznalazłysięwobrębieświata
zachodniego.ByłytozjednejstronydużeobszarymiędzyAdriatykiem
aBałtykiem,odtądstanowiącerodzaj«ścianywschodniej»zachodniego
chrześcijaństwa,zdrugiejzaś,całaSkandynawiaażpoIslandię”6.Nafakt,
żeobszarytezostaływłączonewkrągzachodniwpodobnymczasie,zwraca
uwagętakżeautorskupiającysięwłaśnienaSkandynawii,aznaczniemniej
uwagipoświęcającyEuropieŚrodkowej.NilsBlomkvistwswejksiążce
TheDiscoveryoftheBalticpiszemianowicie:DCzechyw955/973,Dania
w960/980,Polskaw966,Węgryw973,Ruśw988,Islandiaw1000,
Szwecjaw1000/1008,Norwegiaw1030.Tradycyjnedatyostatecznych
itrwałychkonwersjicałychnarodówsprawiają–zwłaszczajeśliumieścić
jenamapie–przekonująceraczejwrażeniedośćszybkiegoprocesu”7.
4J.Kłoczowski,MłodszaEuropa.EuropaŚrodkowo-Wschodniawkręgucywilizacjiśrednio-
wiecznej,Warszawa1998,s.11.
5Ibid.,s.13.
6Ibid.,s.12.
7N.Blomkvist,TheDiscoveryoftheBaltic.TheReceptionofaCatholicWorld-Systemin
theEuropeanNorth(AD1075–1225),Leiden–Boston2005,TheNorthernWorld.NorthEurope
andtheBalticc.400–1700AD.Peoples,EconomiesandCultures,t.15,s.44.
