Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
I.Wprowadzeniewproblematykęotyłości
Przyrosttkankitłuszczowejzwiązanyjestzpowiększaniemsięrozmia-
rówkomórektłuszczowych(adipocytów)izwiększaniemsięichliczby.Roz-
wójtkankitłuszczowej,któryrozpoczynasięjużokoło14tygodniażyciapło-
dowego,wykazujecechytypowedlawłaściwościirozmieszczeniatkankidoj-
rzałej.Procesprzemianykomórektłuszczowych(preadipocytów)wdojrzałe
komórkitłuszczowe(adipocyty)dokonujesięzarównowokresiepłodowym,
jakipourodzeniu.Donasileniategoprocesudochodziszczególniewokre-
sieniemowlęcymiwokresiedojrzewaniapłciowego,comożewistotnyspo-
sóbprzyczynićsiędokontynuowaniairozwojunadwagiiotyłościwwieku
dorosłym.Wtkancetłuszczowejdochodzidozmianzwiązanychzhipertro-
fiąihiperplazjąkomórektłuszczowych,któresąszczególnienasiloneudzie-
cipomiędzy8a10rokiemżycia.Potymczasiezarównomasa,jakiliczbako-
móreksątypowedlawiekudorosłego.Wprocesieprzemiantkankitłuszczo-
wejistotnąrolęodgrywająrównieżzłożoneczynnikiśrodowiskoweihormo-
nalne(D.Woźnicka1999).
Tkankatłuszczowaskładasięw62%ztłuszczu,31%zwodyi7%zbiał-
ka.Zapastłuszczuzgromadzonywkomórkachtkankitłuszczowejwpostaci
triglicerydówstanowiniezbędnąrezerwęenergetyczną(J.Komorowski2003).
Zapasytłuszczuunieotyłejosobywynosząod8do10kg,couniezależniają
odkoniecznościstałegopobieraniapokarmu.Tkankatłuszczowaobokfunkcji
termoizolacyjnejpełnirównieżworganizmiefunkcjęosłaniającąwstosunku
dogłębiejpołożonychnarządóworazamortyzującązewzględunaswojąsprę-
żystość.Tkankatłuszczowatotakżepotężnygruczołwydzielaniawewnętrz-
nego(M.Popow2003).
Worganizmieczłowiekamożemywyróżnićdwarodzajetkankitłuszczo-
wej–białą(określanarównieżjakożółta)ibrunatną.Tkankatłuszczowabia-
łamagazynujerezerwyenergetyczneorganizmuwpostacitłuszczu,natomiast
tkankatłuszczowabrunatnapełnifunkcjęregulatoraciepła.Tkankatłuszczo-
wabrunatna,którejilośćuczłowiekadorosłegojestnieduża,znajdujesięwnie-
wielkichskupiskachwokółnerek,nadnerczy,aorty,wobrębieszyiiśródpier-
sia.Zasadniczeznaczeniewotyłościodgrywatkankatłuszczowabiała,ajej
ilośćirozmieszczeniejestcharakterystycznadlaróżnychrodzajówotyłości
(K.Czyżewska2000;J.Komorowski2003).
Fizjologicznerozmieszczenietkankitłuszczowejzależyodpłciiwieku.
Wokresieniemowlęcymiwczesnegodzieciństwawięcejtkankitłuszczowej
podskórnejznajdujesięnakończynachniżnatułowiu,aleproporcjetezmie-
niająsięwrazzwiekiem.Unoworodkamasatkankitłuszczowejstanowi12%
masycałkowitej,popółrokuzwiększasiędo25%,byw10rokużyciaulec