Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Podstawowepojęciaiepidemiologiapaleniatytoniu
1.2.Epidemiologiapaleniatytoniuwpopulacjikobiet
imężczyzn
Wpiśmiennictwieświatowymikrajowymmożnaznaleźćwieleprac,wktó-
rychprezentowanesąwynikidotycząceczęstościpaleniatytoniuprzezosoby
dorosłe.Porównywaniezawartychwnichdanychjestczęstoutrudnionelub
niemożliwe,ponieważbadaniaróżniąsię:sposobemdoborugrup,rodzajem
narzędzibadawczych,procedurąbadawczą.Problememjestrównieżprezento-
wanieprzezautorówpracwynikówdotyczącychczęstościpaleniatytoniuprzy
użyciuróżnychwskaźnikówpalenia,wodniesieniudoróżnychgrupwieko-
wych.Powodujetotrudnościwporównywaniuuzyskanychwyników.Woce-
nieczęstościpaleniatytoniunaświeciedodatkowątrudnośćstanowiróżna
liczbakrajówbiorącychudziałwposzczególnychseriachbadań,dlategonaich
podstawiemożnatylkooszacowaćprzybliżonąliczbęosóbpalącychtytońna
świecie.
Ważnąinicjatywąpodjętąw2007r.byłostworzenieglobalnegosystemukon-
trolispożyciatytoniuGlobalTobaccoSurveillanceSystem(GTSS),obejmującego
(Warreniwsp.,2009):
•GlobalYouthTobaccoSurvey(GYTS)-wramachtegosystemubadanajest
młodzieższkolnawwieku13i15lat,
•GlobalSchoolPersonnelSurvey(GSPS)-badaniaobejmująnauczycieliiad-
ministracjęszkolnąwszkołach,którebyłybadanewramachGYTS,
•GlobalHealthProfessionsStudentsSurvey(GHPSS)-badaniaobejmująstu-
dentówstudiówmedycznych,
•GlobalAdultTobaccoSurvey(GATS)-badaniaobejmująosobydorosłe.
Wostatnichdwóchdekadachwzrosłaliczbacyklicznieprowadzonychba-
dańkrajowychimiędzynarodowychpoświęconychpaleniutytoniuoraztakich,
wktórychpaleniestanowijednozzachowań.Należądonichm.in.:badaniaprze-
prowadzanewśródosóbdorosłych:badaniaCBOS-u,nDiagnozaspołeczna”,
GATS,oraz-wśródmłodzieży-ESPAD(EuropeanSchoolSurveyProjecton
AlcoholandDrugs),HBSC(HealthBehaviourinSchool-agedChildren.AWHO
CollaborativeCross-nationalStudy),badaniamokotowskie.
Prowadzonecykliczniebadaniaepidemiologicznedotyczącepaleniatytoniu
zuwzględnieniemwieku,płci,wykształcenia,uwarunkowańkulturowychieko-
nomicznychstałysiępodstawąprogramowania,realizacjiifinansowaniaokre-
ślonychdziałańwramachpolitykispołecznejnaszczeblumiędzynarodowym,
krajowymiregionalnym.Wykorzystywanesąrównieżnaetapieplanowania
działańprofilaktycznychorazocenyichskuteczności.
18
