Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
MariaMendel,WiesławTeiss
gościnnegomiejsca,wktórymdzieleniesięjestpodzielaniemuwspólnionejtym
samymprzestrzeni.
Wświetleaktualnychuwarunkowań,wszczególnościtrwającegokryzysuhu-
manitarnego,Autorzypostulująrozwijanienurturefleksjiteoretycznejibadańoraz
intensyfikacjędziałańspołeczno-pedagogicznychwobszarzeetycznościpamięcio-
miejsca,rozumianejjakojegogościnność.Możebyćonawyrażanawformachno-
wych,proponowanychwzwiązkuzcharakteremproblemówleżącychupodstaw
wspomnianegokryzysuhumanitarnego.Ichistotązdajesiębyćzbiorowaamnezja.
Innymisłowy,chodziodokonującesięwspółcześnieosłabienietychtreścikolektyw-
nejpamięci,które-przezbudzącąsięwrazznimiwzajemność-mogłybyformo-
waćprzestrzeńgłębokoetyczną,gościnną.WPolscenaosłabienietopracująroz-
maitemity,szerokoupowszechnianewzwiązkuzideąprzewodniąwiększościowo
rządzącejpartii.ToretrotopicznieskonstruowanaideapowrotuPolskisilnejswoją
jednolitościąnarodową,rasowąorazreligijną.ZtegopowoduMarcinBoryczkood-
słaniaistotnyaspektpamięciomiejsca,domagającsiękonstruowaniamiejscnpamię-
tających”doświadczonąprzezPolakówgościnność(podajetuprzykładIrańczyków,
którzy-choćsamiwpotrzebiezpowodudoskwierającegoimwlatach40.głodu
-przyjęliwówczaslicznągrupępolskichuchodźców).
Tenwymiarpamięciomiejscawydajesięmiećkluczoweznaczeniedzisiaj,
wczasachrenesansupaństwnarodowychitowarzyszącegomudyskursunarodo-
wejczystości.Retrotopiczniekonstruowanerozwiązanianproblemuuchodźców”
,
ichnkwot”izagrożeń,jakietworzą,wydająsiębyćbrukowaniemdrogipowrotu
donrasizmupaństwowego”
.WedługMichelaFoucaultarasizmtensprawia,że-
jakgłositytułksiążki,wktórejopublikowałwykładzroku1976natentemat-
nTrzebabronićspołeczeństwa”36.Należyjednakczynićtotak,byudałosięocalić
jeprzedzniszczeniem,któresamosobieniesie.PodczaswykładuwCollègede
FranceFoucaultmówił,uzasadniającpotrzebętejobronyoraztłumaczącsensra-
sizmupaństwowego:nto,copostrzegamyjakopolaryzację,jakobinarnepęknięcie
wspołeczeństwie,toniejestzderzeniedwóchraswstosunkudosiebiezewnętrz-
nych,leczrozdwojeniesięjednejitejsamejrasynanadrasęipodrasę.(ś)te-
matykarasistowskaprzestajebyćnarzędziemwalkijednejgrupyprzeciwkoinnej
grupie,azaczynasłużyćglobalnejstrategiikonserwatyzmówspołecznych.Wtym
momenciepojawiasię(ś)rasizmpaństwowy:rasizm,jakispołeczeństwobędzie
uprawiałowodniesieniudosamegosiebie,swoichwłasnychelementów,swoich
własnychwytworów;rasizmwewnętrzny,rasizmnieustannegooczyszczania,któ-
restaniesięjednymzpodstawowychwymiarówspołecznejnormalizacji”37.
36
M.Foucault,Trzebabronićspołeczeństwa.WykładywCollègedeFrance,tłum.M.Kowalska,
Warszawa:WydawnictwoKR1998,s.68-70inn.
37
Ibidem,s.69-70.
