Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
MariaMendel,WiesławTeiss
gdańskaPohulanka;miejscedługopowojniezarośniętekrzakami,a-jakokazało
sięwwynikuempirycznegobadania-staleobecnewaktywnymonimzapomi-
naniu;doskonalepamiętającedokonanąwnimrytualnąegzekucjęhitlerowskich
oprawcówzobozukoncentracyjnegoStutthof42.
WtejksiążcekilkuAutorówzwracauwagęnapamięciomiejscejakokrajobraz
ijakoślad.Zrobiłytom.in.HanaCervinkovaiJulietGolden,opisującewrocław-
skąHalęStulecia.Jaknapisały:n[c]hociażHalanadalzachowujeswojepierwotne
funkcje,stanowikrajobrazkulturowynieustannieprzekształcanywwynikurozbież-
nychinterpretacjisprzężonychzpamięcią,obywatelstwem,politykązagraniczną
itożsamościąlokalną(ś)krajobrazpojmowanyjestjakoproces,zaśjegozwiązki
zprzeszłościąznaczącoigruntowniewarunkująredefiniowaniegowteraźniejszo-
ści”43.AutorkiprzedstawiłyszeregkonfliktówogniskującychsięwHaliStulecia,sta-
nowiącejtakżefragmentmiejskiejzabudowy;krajobrazuWrocławia.Pokazaływten
sposób,jakopisywanepamięciomiejscetworzysię,zasilajączarównoten,jakikultu-
rowykrajobrazmiasta,wykazującprzytymrównieżznaczeniemiejscaodziedziczo-
nego,miejsca(ku)pamięci,pomnika,którynajpełniejopisujefakt,żejest.
PAMIĘCIOMIEJSCERETROAKTYWNE
EwaMalinowskawswoimtekścieonowejwystawiestałejwMuzeumStutthofna-
pisałaoaktualnejkoniecznościdokonaniazmianynnieadekwatnegodorzeczywi-
stości”-jaktoujęła-sposobunarracji.Odchodząbowiemświadkowie,powstają
inneokolicznościgeopolityczne,mentalnościoweitd.Wświetletejwypowiedzi
zrodziłasięwnasmyślonpamięci-w-miejscupamięci”
,myślonowychnarracjach
zanurzonychwprzeszłości,choćskierowanychkuprzyszłościi-tymsamym-
odotądniepodjętejcharakterystycepamięciomiejsca,swoiściewpisanejwzasadę
retrotopii.InnazAutorek,KingaMajchrzak-Ptak,wyraziłatęmyślnastępująco:
nuczeniesięwłasnychmiejscpamięciwiązałosiętakżezich«opowiedzeniem»,
narracyjnymprzedstawieniemprzeszłościwteraźniejszości,oscylującymwokół
organizowaniaiwyjaśnianiaotaczającejrzeczywistości”44.
Takiemiejscenwłasne”
,alekonstruowanewperspektywiehistoriirodziny,bar-
dzowielowymiarowopokazaliBatiaGiladorazTadeuszPilch.Zeswojejwypo-
wiedziuczynilionirodzajhologramu,wktórymnarracjeludzkichinie-ludzkich
42
M.Mendel,A.Zbierzchowska(red.),Tożsamośćgdańszczan.Budowaniena(nie)pamięci,
Gdańsk:WydawnictwoUniwersytetuGdańskiego2010.
43
H.Cervinkova,J.D.Golden,WrocławskaHalastulecia-zmiennośćhistorycznejpamięci
itożsamościwkulturowymkrajobraziemiasta,s.341,wtymtomie.
44
K.Majchrzak-Ptak,Procesuczeniasięwłasnychmiejsc(pamięci)wświetleprojektu„studenci
wobecmiejsc(nie)pamięciUMK”,s.259,wtymtomie.
