Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
40
AgnieszkaGórska
wzgórzezamkowenaglepokazujesięchłopcujakomiejscezaczarowane–zawie-
szonewpowietrzuzasprawąmagicznejsztuki:nIjakbynapowietrzuzawieszony
sztuką,/Czarnoksięskąsięzdawałbyćstawiannauką”(w.81-82).Zamekjest
miejscemunieruchomionym–zawieszonymwgórze–ijednocześniepodda-
nymprzeobrażeniom.Wrozświetlonympejzażumiastajawisięjakobudowla,
któradopieropowstaje–jakbyprzeobrażasięwowychntysięcznych”blaskach.
Jakwydajesiępodmiotowiwiersza,dziejesiętozasprawąjakiejśnczarnoksięskiej
sztuki”.NajpewniejtenmotywSłowackirównieżznalazłwopowieścizKsięgi
tysiącaijednejnocy.TotamnarozkazAladynadżinwjednąnocwzniósłoka-
załypałaczmarmuru,złotaorazinnychmetaliikamieniszlachetnych.Pałac–
takjakzaczarowanyogród–onieśmielałswoimpięknem,potęgąorazbogactwem
każdego,nawetsułtana,któryprzyznał,żepodobnejbudowliniepostawiłdotąd
żadenwładca.Jedyniewezyruważał,żepałacjestdziełemnsztukiczarnoksię-
skiej”.Napytaniasułtanazakażdymrazemudzielałtejsamejodpowiedzi:nKrólu
czasu,tabudowla,mieszkanieibogactwomogłypowstaćtylkozasprawącza-
rów,ponieważniejestwmocyżadnegoczłowiekawświecie,aninajpotężniej-
szegokróla,aninajwiększegobogacza,postawićiwyposażyćwciągujednejnocy
takipałac”(s.126).
Wezyrniemyliłsięrównież,gdypowtarzał,żennieistniejąmistrzowiewyko-
nującytakąpracę”(s.131).Wistocie,żadenzezłotnikówniemógłwykończyć
wpałacubrakującejkratywoknie–niewystarczyłydotegoanibogactwasuł-
tana,aniklejnotyzeskarbcówwezyrówipaństwowychdostojników.Pałacbył
sprawączarówijedyniezaichpomocąudałosiędokończyćprace.Cudowna
budowlaAladynatorównieżjedenzdziwów,ojakichSłowackiczytałwswojej
chłopięcejlekturze.Powiązaniepowstaniazamkuznczarnoksięskąsztuką”czy
nnauką”nasuwaskojarzeniaztąopowieścią.Byćmożeteżkiedypoetaoglądał
wWilnieniezwykłąiluminacjęipatrzyłnawzgórzezamkowe,widziałwtymnie-
samowite,magicznezjawisko–jednoztakich,októrychczytałwopowieściach
arabskich.
WKsiędzetysiącaijednejnocywielejesttakżeopisówtętniącychżyciemmiast
wschodnich.WrodzinnymmieścieAladynamieszkańcyradośnieobchodząuro-
czystewydarzenia,atakżesąświadkamiwypadków,któredziejąsięzasprawą
magii.opisyświętującegomiastapowracająwopowieścikilkakrotnie,naprzy-
kładdotycząślubucórkisułtanazsynemwezyra:
[…]pewnegodniamatkaAlaad-Dinawyszłaozachodzienabazar,bykupićoliwę,
izobaczyła,żewszystkiebazarysązamknięte,całezaśmiastoozdobione,aludzie
postawiliwoknachświeceikwiaty.Ujrzałaorszakutworzonyzżołnierzy,wojska
iagównakoniach,oczekującykogośprzyświetlelatarniipochodni.ogarnąłją
podziwdlawszystkichtychcudówiozdób(s.105).
Innymrazemnaulicachmiastadochodzidoniezwykłychwydarzeńwywo-
łanychprzezcudownąlampę.Jednymznichjestorszakniewolniciniewolników
zmierzającyzkosztownościamidopałacusułtana:
