Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Księżycnadmiastem.orientalneWilnowmłodzieńczejpoezjiJuliuszaSłowackiego
Gdyludziewzaułkuujrzelitenogromniedziwnywidok,stawali,byprzyglądać
sięzdziwieniizachwyceniwyglądemniewolnic,ichurodąipięknością.Miałyone
wszystkienasobieszatyhafowanezłoteminaszywaneklejnotami.Strójkażdej
znichwartbyłtysiące.Ludziepatrzylinamiskiiuderzyłichwspaniałyblaskbijący
odnich,przewyższającyżarsłońca.Każdamiskaprzykrytabyłakawałkiemtkaniny
obszytymlamówką,hafowanymzłotemirównieżnaszywanymcennymiklejno-
tami.Wieśćniesie,okróluczasu,żewszyscymieszkańcydzielnicyzatrzymywali
się,zdumienitymdziwnymwidokiem(s.117).
41
RównieradosnymblaskiemmiejskichulicświeciWilnowwierszuSłowac-
kiego.Zdumionyijednocześniezachwyconytymwidokiemchłopiecwylicza
kolejneniedookreślonetopograficzneszczegółypanoramymiasta,którewprzepy-
chuświatełwydająsięnadzwyczajnymzjawiskiem.WopisieWilna–takróżnym
odmelancholijnychpejzażyzimowejnaturyczysentymentalnychnadwilejskich
krajobrazów–wyraźnyjestnastrójniecodziennej,wyjątkowejchwili.Zwróciła
natouwagęZiemba,ajeszczewcześniejKowalczykowa,którapisała:nIronialosu
sprawiła,żetenopismiastaukazujejewpełnejiluminacji,wgalowymstroju,
jakiprzybrałozokazjiwizytycaraijegorodziny”33.Powodemtegoniezwykłego
oświetleniaWilnabyłozatemwydarzeniehistoryczne,czyliodwiedzinycesa-
rzaAleksandraIwmaju1822roku.Wówczesnejprasiepodkreślanoimponu-
jącywyglądrozświetlonychulicibudynków.WnKurierzeLitewskim”34można
byłoprzeczytać,że:
Tegożdniawieczoremmiastocałeoświeconezostało.Przódratuszaijegokolum-
nadawielątysiącamilampjaśniały:równieżświetniebyłoprzyozdobionemiesz-
kanieJW
.KarpiamarszałkagubernialnegowdomuHrabiegoPaca:uniwersytet,
któregobramyicałyobwódmurównieprzerwanąświetnątworzyłyjedność:dom
pocztowy:wieżakościołakatedralnego:facjatywielukościołów:szkołaizraelitów:
różnedomyznakomitsze,wizerunkami,cyframilubpopiersiamiNajjaśniejszego
Panairóżnemiobrazamiprzyozdobione,awszystkieobfitościąświateł,cudnysta-
wiływidok,zktórymświetnyksiężycimnóstwogwiazdpogodnegoniebaoka-
załośćswychjednoczącblasków,noctęzamieniaływdzieńnajpiękniejszy.Toż
oświecenie,wczorapowtórzone,wśródwiększejspokojnościpowietrza,nierów-
niewspanialejsięwydawało35.
Niecodziennywidokznajomychzaułków,kościołówczydomówstawałsię
wwyobraźnikilkunastoletniegochłopcafantastycznym,niby-baśniowymzjawi-
skiem,takimjaktezopowieścizntysiącaijednejnocy”.Wnich,aszczególnie
whistoriioAladynieijegocudownejlampie,Słowackinajpewniejznalazłodpo-
wiedźnapytanie:njakimiżświatłamigmachyWilnatleją?”.
33A.Kowalczykowa,dz.cyt.,s.19.
34Tamże.
35nKurierLitewski”1822,nr62,s.1.
