Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
opisywanychwmojejpracyprzypadkachpraktykibędąozna-
czaćsposóbużyciadanegomediumpamięciisposóbprzyswo-
jeniajegoprzekazu(ludziebowiemnietylkoprzezmedia
kształtowani,lecztakżejemodyfikująiwykorzystująnawłasny
kulturowyużytek).Praktykipamięci,choćnacechowanepewną
widocznązzewnątrzpowtarzalnościączyregularnością,nierzą-
dząsięsztywnymiregułami:należyraczejmówićobiegunach
konwencjiiimprowizacjiorazkażdorazowowceluzakreślenia
konturupytaćokonkretnewyborywmiejscuiczasie.Zmojej
perspektywyważnybędziefakt,żewybranyprzezemnieokres
toepokaprzejściowa,wktórejnastępujerozkwitinstytucjikul-
turyioświaty,stanowiącywwieluaspektachkontynuacjęprzed-
rozbiorowejRzeczypospolitej.Upadekpowstanialistopadowego
przyniesiestagnacjękulturalnąinadługouniemożliwidziałal-
nośćinstytucjonalną.Jakonadrzędnąprzyjmujęzatemperio-
dyzacjęhistoriikultury,aniehistoriipolitycznej.Wydarzenia
przykładowozlat1807,1809czy1812pojawiająsięwpracy
jakotłoidlamnieotyleważne,oiledeterminująwjakiś
sposóbopisywaneprzezemniepraktykipamięci.Koncepcja
praktykokazałasiębardzopomocnymnarzędziemwbadaniach
historycznych,gdyżumożliwiaprzejściewrefleksjiodpoziomu
pamięcijednostkowejdopamięcizbiorowej.
Wswojejpracywykorzystujęprzedewszystkimwspół-
czesneustaleniateoretycznezwiązanezproblematykąpamięci.
NajczęściejodwołujęsiędozaproponowanejprzezAleidęiJana
Assmannówkoncepcjipamięciponadindywidualnej,zbiorowej:
komunikacyjnejikulturowej3.Pamięćkomunikacyjnatopamięć
trzech-czterechżyjącychrazempokoleń,przekazywananajczę-
ściejustniewkręgachnieformalnych,rodzinnychiprzyjaciel-
skich,aumocowanawindywidualnychdoświadczeniachbio-
graficznych.Pamięćkulturowarodzisię,gdyodchodząnaoczni
3J.Assmann,Pamięćkulturowa:pismo,zapamiętywanieipolityczna
tożsamośćwcywilizacjachstarożytnych,tłum.A.Kryczyńska-Pham,War-
szawa2008;Pamięćzbiorowaikulturowa.Współczesnaperspektywanie-
miecka,red.M.Saryusz-Wolska,Kraków2009;A.Assmann,Międzyhisto-
riąapamięcią.Antologia,red.M.Saryusz-Wolska,Warszawa2013.
12