Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
czas,przestrzeńiciałopojmowanejakonośnikipamięci.Bardzo
ważnewydająmisięjegorozpoznaniadotycząceperformatyw-
negocharakterupraktykpamięci,adokładniejpraktykcielesnych
iceremoniiupamiętniających.Dodatkowobadaczprzeciwstawia
praktykiwcielaniapraktykomzapisu;zauważa,żepamięćjest
podtrzymywanawodmiennysposóbwspołecznościach,wktó-
rychdominujemediumsłowa,iwtakich,wktórychprzeważa
mediumpisma(wkoncepcjiAssmannapojawiasięzkoleiroz-
różnieniemiędzykoherencjąrytualnąitekstualną6).Nietekstu-
alnepraktykipamięci,zapośredniczonewsztucesłowa,wrytuale
angażującymciało,odnajdujęzwłaszczawprzebieguzwiedzania
muzeumpamiąteknarodowychwPuławachIzabeliCzartoryskiej.
Cennymuzupełnieniemteoretycznymokazująsiędlamnie
równieżpraceproblematyzującerelacjehistoriiipamięci.Spo-
śródnichnależywyróżnićteautorstwaJacques’aLeGoffa,Pier-
re’aNory,KrzysztofaPomianaiPaulaRicoeura7.DlaLeGoffa
iNorypamięćwiążesięzprzeszłościąprzeżywanąwteraźniej-
szymdoświadczeniugrupy.SłynnelieuxdemémoireNory,miej-
scapamięciopisywanewczterotomowejpracyzbiorowejpod
jegoredakcją,tozarównoprzestrzeniesymboliczne,jakizbio-
rowewyobrażenia.Noraprzeprowadzawyraźnerozgraniczenie
międzypamięciąahistorią.PodobnieczyniKrzysztofPomian:
przeciwstawiającsięfabulacjiwhistorii,pragniepostrzegać
jakonaukędążącądoprawdy,obiektywnąisprawdzalną.
Zestawiającróżnewspółczesnepropozycjeteoretycznepoświę-
conepamięciihistorii,AleidaAssmannpokazuje,żebada-
czeczęstoprzypisująimcechyopozycyjne.Historiaoddziela
przeszłośćodteraźniejszości,jasnowskazujenaprzedmiot
6J.Assmann,Pamięćkulturowa...,s.102-118.
7J.LeGoff,Historiaipamięć,tłum.A.Gronowska,J.Stryjczyk,War-
szawa2007;Leslieuxdemémoire,ed.P.Nora,Paris1984-1992;K.Pomian,
Historia-naukawobecpamięci,tłum.H.Abramowicz,J.Pietrzak-The-
bault,Lublin2006;P.Ricoeur,Pamięć,historia,zapomnienie,tłum.J.Mar-
gański,Kraków2006.Najlepszegozestawieniatejperspektywybadańnad
pamięciądokonujeMagdalenaSaryusz-Wolska,Spotkaniaczasuzmiej-
scem:studiaopamięciimiastach,Warszawa2011,s.32-40.
15