Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
perspektywę,możemyjużpostawićpytanie,czyświat
PanaTadeusza
toprzestrzeńotwarta,czyraczej
zamknięta25.Problemtylkozpozorubanalnyioczywisty,
bojedynieograniczającsiędozbadanialosówbohaterów,
zachowujemypoczuciepewności.Tak,oczywiście,
Soplicowoiokolicetomiejscewyjątkowe26.Jasne,
żeistniejeParyż,zktóregoprzybywaNapoleon,żejest
Moskwa,naktórąmaszerująpolscylegioniści,żejest
Petersburg,doktóregojeździłaTelimena,ijestmiasto,
wktórympobierałnaukiTadeusz.Sąoczywiściejeszcze
inneziemieikraje,alejeśliktośwSoplicowieniemieszka
czydoSoplicowaniepowraca,totrudnoonim
powiedzieć,żejest,żeistnieje,żetkwizanurzony
wbycie,oczymnaszkłopotliwygośćzFryburgawie
oczywiścienajlepiejinajcelniejopisałbystatus
egzystencjalnytakiejosoby.
Azatemprzestrzeńzamknięta,metafizyczny
zaścianek?Ależnie,bootowkażdejchwiliwidzimy,jak
ówmaleńkiskrawekląduotwierasięnanieskończoność,
kuinnymświatomikuinnymludziom,otwierasięnacałe
uniwersum.Abytoujrzeć,nietrzebawcalejeździć
wdalekiekrajeaniwywoływaćnarodowegopowstania.
Wystarczywłożyćkapelusz,zagwizdaćnapsyiruszyć
zestrzelbąnapolowanie:
BonaLitwiemyśliwiec,jakokrętnamorzu,
Gdziechcesz,jakąchceszdrogą,bujapoprzestworzu!
Czylijakprorokpatrzywniebo,gdziewobłoku
Wielejestznakówwidnychstrzeleckiemuoku
(II5–8)
Tenmyśliwieczostaniezachwilęporównany
doczarownika,którynasłuchujegłosuziemi,lecz
mywolimywidziećwnimprzebranegomistyka,
wyruszającegonapoznanietajemnicyżyciaiśmiercialbo
może–ktośnaswtymmiejscupoprawi–tajemnicy
byciainicości27.Chciałbywidziećzwierzynę,alejakaś
nieznanasiłazmuszago,byzobaczyłprzestwóralbo
„przestworza”.Zatemktóżtotaki?Litewskimyśliwy–czy
raczejRainerMariaRilke,którywprawdzieniepoluje,lecz
