Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
PaniePrezydencie,MonsieurlePrésident...
ków,zwłaszczasamychsiebie”(Goffman2006:9).Innymisłowy,twarzto
pozytywnyobrazsiebie,jakinadawcastarasięwykreowaćwtrakcieinter-
akcji,korzystajączdostępnegorepertuarurólspołecznychwrazzichsym-
bolicznymiatrybutami(Goffman2006:6).Miarąpowodzeniatejkreacji
jestjednakuznaniejejprzezinnych.JakpiszeGoffman,tospołeczeństwo
Hużycza”jednostcetwarzyimożejąjejHodebrać”,jeśliniedowiedzieona
swoimzachowaniem,żejestjejgodna.
Dlategoteżkażdainterakcjastanowipotencjalnezagrożeniedlatwarzy,
arozmówcy,świadomiryzyka,nawiązująHcichąwspółpracę”,abychronić
swójwizerunek(Goffman2006:6,10–11,29).Stosująwtymcelutechniki
twarzy(face-work)obejmującedziałaniaHobronne”wobecwłasnejtwarzy
orazdziałaniaHochronne”wobectwarzyrozmówcy(Goffman2006:13,
16).Goffmankładzieprzytymszczególnynacisknadwiekategorieprak-
tyk–Hunik”,czyliwystrzeganiesięsytuacjiizachowańmogącychzagrozić
twarzomuczestnikówinterakcji(np.unikanierozmównadrażliwetema-
ty),orazHnaprawę”,czyliłagodzenieskutkówHincydentów”,którychmimo
wszystkonieudałosięuniknąć(np.przeprosiny)(Goffman2006:15–24).
Twarzprzedstawiadlajednostkiwartośćnajwyższą,cosprawia,że
działaniasłużącejejzachowaniunabierającharakterupraktykrytualnych:
HTwarz[ł]jestrzecząświętą,aporządekekspresjisłużącyjejzachowa-
niu–porządkiemrytualnym”(Goffman2006:19–20).Goffmandefiniuje
rytuałwkategoriachantropologicznychjakosformalizowanyiskonwencjo-
nalizowanyakt,poprzezktóryjednostkaoddajeszacunekobiektowipo-
siadającemudlaniejnajwyższąwartość.Doniosłośćcodziennychrytuałów
interakcyjnychskoncentrowanychwokółtwarzywynika,wedługniego,
zutratyznaczeniarytuałówreligijnychiwielkichceremoniiwzlaicyzowa-
nymwspółczesnymspołeczeństwie(Goffman2011:88).
Zgodniezkoncepcjąinterakcjijakorytuału,wdalszejczęściksiążki
mowajestjużnieotechnikachtwarzy,aleoHceremonialnych”regułachpo-
stępowania,któreGoffmanwyróżniazaDurkheimemobokregułHsubstan-
cjalnych”.Oileteostatniedotyczązasadniczychaspektówpostępowania,
któremająznaczeniesamewsobie,aniezewzględunawpływnatwarze
partnerówinterakcji(np.celemzakazukradzieżyjestochronawłasności
jednostki,aniejejwizerunkujakoosobyzamożnej),otyleregułyceremo-
nialneodnosząsiędodrugoplanowychaspektówzachowań,którepełnią
