Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wstęp
siędysfunkcyjnościąpaństwzarównozPolski,jakizośrodkówzagranicznych
(EuropyiAfrykiSubsaharyjskiej),międzyinnymioficerówuczestniczącychwmi-
sjachpokojowychistabilizacyjnychczyteżczłonkóworganizacjihumanitarnych
iNGO-sów.Zorganizowanorównieżspotkania,wykładyotwarteiwywiadyzoso-
bami,którewszczególnysposóbdotknąłproblemdysfunkcyjnościpaństwa,jak
chociażbyzkapitanemżeglugiwielkiejKrzysztofemKotiukiem,któryw2009roku
przeżyłporwaniedowodzonegoprzezniegokontenerowca„HansaStavanger”
iprzez121dniprzebywałwrękachpiratówsomalijskich.
Czytelnikamożezaskoczyćfakt,żewniniejszejksiążcewśródopisanych
państwdysfunkcyjnychniemażadnegokrajueuropejskiego.Wynikatozprzy-
jętejmetodologiibadawczej4,którawdużymstopniukorzystałazdoświadczeń
największegothinktankuzajmującegosięproblematykądysfunkcyjnościpaństw
-FunduszunarzeczPokoju(FundforPeace-FFP)wWaszyngtonie.Fundfor
Peaceod2005rokuwrazzmagazynem„ForeignPolicy”coroczniepublikujelistę
tzw.państwupadłych(FailedStatesIndex)5.Wostatnimzogłoszonychrankin-
gówzarok2012wśród60państwuwzględnionychjakodotkniętewnajwiększym
stopniuproblememdysfunkcyjnościniemażadnegokrajueuropejskiego.Naj-
wyżejwrankinguFSI,bodopierona73.miejscu,znajdujesięMołdawia,ana79.
-BośniaiHercegowina6.Wtymżerankinguna60państwwystępuje36państw
afrykańskich7(ztegoażsiedemwpierwszejdziesiątce),23azjatyckieidwalaty-
noamerykańskie.
Drugiproblem,któryzostanieomówionywniniejszejpublikacji,dotyczypo-
jęciapaństwaupadłego-państwadysfunkcyjnego.Powieludebatachwgronie
redakcyjnymikonsultacjachzbadaczamizinnychośrodkównaukowychposta-
nowionoodejśćodpojęcia„państwoupadłe”izastąpićjeterminem„państwodys-
funkcyjne”
.Pierwszympowodembyłouznanie,żepojęcieupadłościmacharakter
wartościujący;ponadtojeżelijakieśpaństwoupadło,tonasuwasięskojarzenie,że
kiedyśdobrzefunkcjonowało,atymczasemwiększośćpaństwuważanychdziśza
upadłebyłaodpoczątkuswegoistnienia,czyliodmomentuuzyskanianiepod-
ległości,dotkniętawmniejszymlubwiększymstopniudysfunkcyjnościąinigdy
nieosiągnęłapoziomudobrzefunkcjonującejpaństwowości.Dodatkowotermin
„dysfunkcyjność”oddajewwiększymstopniuzróżnicowaniepomiędzypaństwa-
midotkniętymitąprzypadłością.Oczywiściemożnauznać,żeniemapaństw
4
TemuzagadnieniupoświęconyjestodrębnyrozdziałmetodologicznyautorstwaPawłaŚcigaja
pt.Problemymetodologicznewbadaniupaństwdysfunkcyjnych.
5
MimożeFundforPeacei„ForeignPolicy”współpracująprzytworzeniurankingudysfunk-
cyjnościpaństw,tomagazyn„ForeignPolicy”corokupublikujenaswoichłamachprzygotowy-
wanyprzezFPIndeksPaństwUpadłych,ograniczającsięjednaktylkodopierwszych60krajów,
uznawanychprzezczasopismozadotkniętepoważnądysfunkcją.Temuzagadnieniupoświęcony
jestrozdziałautorstwaJoannyMormulpt.Czołoweinstytucjemiędzynarodowezajmującesiędys-
funkcyjnościąpaństw.
6
FailedStatesIndex2012,http:llwww.foreignpolicy.comlfailed_states_index_2012_interac-
tive,http:llwww.fundforpeace.orglgloball?q=fsi2012(dostęp:29.05.2013).
7
SudaniSudanPołudniowyexaequonatrzecimmiejscu.
