Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
CzęśćI.Państwoanaród
kategorienowożytnejfilozofiipolityki:państwoinaród.Analizieobydwu
pojęćpoświęconyjestcałyrozdziałpierwszy,przyczymjegoistotnączęść
stanowikwestiasamejprzynależnościdopaństwanarodowego.
Rozdziałdrugizkoleiprzedstawiajużściślefilozoficznyprojektnowo-
żytnegopaństwanarodowegonajwybitniejszegoniemieckiegoidealisty
–GeorgaWilhelmaFriedrichaHegla.Współczesnaliteraturafilozoficzna
wyraźniewskazuje,żemożnamówićokolejnymnawrociezainteresowa-
niajegomyślą.ZwłaszczaHeglowskafilozofiapolitycznawzbudzakontro-
wersjenaturyteoretycznej.Koncepcjanowoczesnegopaństwazapropono-
wanaprzezHeglajestzmojegopunktuwidzeniaważnanietylkodlatego,
żejakopierwszapodejmujepróbępogodzeniapartykularyzmuwspólno-
tyzuniwersalnymiprawamiczłowieka,lecztakżezewzględunaistotne
przejściedonowejformytranscendencjiwobrębiepojęciasuwerenności.
Drugaczęśćmonografiidotyczyreinterpretacjipojęciasuwerenności,
któreuznajęzanajbardziejfundamentalnąkategoriępaństwanarodowe-
go.Towłaśniedziękisuwerennościnowożytnepaństwocharakteryzujesię
autonomicznymporządkiem,cooznacza,żemawłasnąwładzęnajwyższą,
własneprawaiwłasnepojęciedobrawspólnego.Wistotęsuwerennego
państwawpisanyjestjednakpewienparadoks.Niemożemybowiemza-
pominaćotym,żepaństwojestdziełemczłowieka,którytworzącje,jed-
nocześniesamsięmupodporządkowuje.Wtymkontekściesuwerenność
pojmowanajakozasadastajesięproblematycznaiwzbudzawielekontro-
wersji.
Pojęciesuwerennościrodzisięwzwiązkuzostatecznympodziałem
Europynapaństwanarodoweiwalkąksięciaabsolutnegozestanem.Roz-
ważanianadjejkwestiązapoczątkowałatwórczośćJeanaBodina,który
–dziękiswojejkoncepcjiwładzypublicznejjakowładzysuwerenaustana-
wiającegoprawaorazwładzypodporządkowanychmuurzędników–uwa-
żanyjestzaprekursoraprawamiędzynarodowego.Koncepcjęsuwerenno-
ściBodinatraktujęwswoichrozważaniachjakopunktwyjściowy.Dlatego
teżpierwszyrozdziałdrugiejczęściksiążkipoświęcamdokładnejanalizie
tegotradycyjnegoznaczeniasuwerenności.
Reinterpretująctopojęcie,opieramsięnadokonanymnagrunciean-
tropologiipolitycznejrozróżnieniudwóchwizjiczłowieka,któreimpli-
kujądwapodstawowemodeleuprawomocnieniapaństwaiprawa:model
kooperacjiimodelkonfliktu.Mającświadomość,żejesttozabiegdość
kontrowersyjny,jestemjednocześnieprzekonana,żeuwypuklaonwyraź-
nieróżniceznaczenioweomawianegopojęciaiumożliwiapełniejszejego
