Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
328E
Księgapierwsza
15
wypadnie,jakateżtotadrogajest:przykraiuciążliwa,czyłatwaidobrze
sięniąidzie.Więctakiodciebiechętniebymsiędowiadywał,jakcisię
toprzedstawia,skorojużjesteśnatympunkcieżycia,jaktopoecimówią:
„nastarościprogu”,czytojestciężkiokres,czyjaktysięwypowiesz
otym,couciebiezasceną.
-O,naZeusa-mówi-jaci,Sokratesie,powiem,jaksiętomnieprzynaj-
III
mniejprzedstawia.Bomyśmysiętunierazschodzili,kilkutakichmniej
329
więcejrówieśników,abysięstałozadośćstaremuprzysłowiu.Więcjaksię
zejdziemy,tonajwięcejnasjesttakich,cotonarzekają,tęskniązauciecha-
mimłodościiprzypominająsobie,jaktotambyłozdziewczętamiiprzy
kieliszku,iprzystole,iinnetakierzeczykołotego,idopierożterazźli;
jakbywielkierzeczypotraciliijakbywtedyżylidobrze,ateraztowogóle
B
niebyłożycie.Innisięjeszczeinatoskarżą,jaktowdomunierazstarymi
pomiatają-więcpotemchóremzaczynająlamentowaćnaswojąstarość,ile
toimonanieszczęśćprzynosi.Amniesięwydaje,Sokratesie,żeoniwinu-
nieto,cowinne.Bogdybytuleżaławina,toijabymtegosamegodo-
znawałskutkiemstarości,iwszyscyinni,którzydotegowiekudoszli.
Atymczasem,japrzynajmniej,jużspotykałeminnychteżtakich,którzynie
taksięmielinastarość.PrzecieżiuSofoklesarazbyłem,utegopoety,jak
goktośzapytał:„Ajaktamuciebie,Sofoklesie,zesłużbąuAfrodyty?Po-
C
trafiszjeszczeobcowaćzkobietą?”Atenpowiada:„Niemówżegłupstw,
człowiecze:jaznajwiększąprzyjemnościąodtychrzeczyuciekłem,jak
bymsięwyrwałspodwładzyjakiegośpana-wściekłegoidzikiego”3.
Jajużiwtedymiałemwrażenie,żeontodobrzepowiedział,adziśteż
niejesteminnegozdania.Zawszeprzecieżwstarościzaczynasięmiećspo-
kójztymirzeczamiirobisięczłowiekwolny;kiedyżądzeprzestająszarpać
iopadają,torobisięcałkiemtak,jaktouSofoklesa:możnasiępozbyćpa-
nówbardzowieluitonieprzytomnych.Więcwtychrzeczachijeślichodzi
D
ostosunkiwdomuteż-tojednajestrzeczdecydująca,aletoniejeststa-
rość,Sokratesie,tylkocharakterczłowieka.Jaksięczłowiektrafiporządny
iłagodny,toistarośćmutylkowmiarędokucza.Ajaknie,toistarość,
Sokratesie,takiemunieznośna,imłodość.
Jabyłemzachwyconytym,coonpowiedział,ichciałem,żebyjeszcze
IV
mówił,więcgozacząłempobudzaćipowiedziałem:
3Stareprzysłowiegreckie,któreKefalosprzypomina,mówi,że„Rówieśnicynajlepiejsiębawią;
staruszeklubistaruszka”.Cistarsipanowie,zktórymisięKefaloswiduje,reprezentująpo-
wszechnepoglądynaszczęścieiwartościżycia.Oniuważają,żeszczęścietoprzedewszystkim
jadło,napój,kobieta,spokójwdomuiszacunekzestronyotoczenia.Toszczęściekończysię
zreguły,kiedynadejdziestarość.InaczejsądziKefalos.Gonieniezatamtymidobraminiszczy
spokójczłowiekaioddajegowniewolęślepychnamiętności.Dopierostarośćprzynosiwyzwole-
nieidopuszczaintelektdogłosu.Oszczęściuczłowiekadecydujeniewiek,tylkocharakter.
Człowiekporządny,opanowanyjestszczęśliwy,człowiekrozbitywewnętrznie,oddanywniewolę
niskichżądzjestnieszczęśliwybezwzględunatoczyjestmłody,czystary.Temyślirozwinie
Platonwdialogu;wtejchwilipodajetoKefalosjakoowocswegowłasnegodoświadczeniażycio-
wego.CytowanezdanieSofoklesakażesiędomyślać,żepoetawielekiedyścierpiałpodtyranią
Erosa,dlategoniemocpłciowawydajemusiętakurocza.