Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział10Teoretyzowanie(natemat)niepełnosprawności
25
WedługdanychŚwiatowejOrganizacjiZdrowiaodsetekosóbzniepełnospraw-
nościamipowyżej15.rokużyciawynosiodok.15,6%do19,4%populacjiświata
(785–975mlnosób),zczegood110mln(2,2%)do190mln(3,8%)odczuwapoważ-
nedolegliwościwcodziennymfunkcjonowaniu.Włączającdoanalizniepełno-
sprawnedzieciponiżej15.rokużycia,szacujesię,żeponadmiliard(ok.15%popula-
cji)mieszkańcówświatatoosobyzniepełnosprawnościami(WHO,2011,s.29–32).
WPolsce,wedługwynikówNarodowegoSpisuPowszechnegoLudnościiMieszkań
z2011roku2,liczbaosóbzniepełnosprawnościamiwynosiła4,7mln,costanowiło
12,2%ludnościkraju(GUS,2013).Wśródnich4,1%stanowiłyosobyniepełno-
sprawnewyłączniebiologicznie,6,9%niepełnosprawnebiologicznieiprawnie
oraz1,2%niepełnosprawnewyłącznieprawnie3.Zewzględunapoważnebraki
wNSP2011nieuprawnionewydajesiębadaniedynamikiwzrostuizmianwpo-
szczególnychkategoriachniepełnosprawności.DaneNarodowegoSpisuPowszech-
negoz2011rokuodnotowałymniejszą(4697,5tys.)niżw2002(5456,7tys.)
liczosóbzniepełnosprawnościami.Jesttoprawdopodobnieniedoszacowanie,
zewzględunaspecyfikęiwrażliwośćtematu(zgodniezUstawązdnia4marca2010r.
onarodowymspisiepowszechnymludnościimieszkań,Dz.U.2010nr47poz.277)
uczestnicymielibowiemprawoodmówićudzielaniaodpowiedzinapytaniaonie-
pełnosprawność.WedługinformacjiGUSprawie1,5mlnosóbodmówiłoudzielenia
odpowiedzinatentemat.Wystąpiłytakżeznaczącebrakidanych(ok.1940,2tys.),
corzutujenajakość,rzetelnośćipełnośćpozyskanychinformacji(Slany,2014).
Populacjewrażliwe.Niepełnosprawnośćwsposóbnieproporcjonalnydotyczy
różnychpodatnychpopulacji.WynikiŚwiatowegoBadaniaZdrowia(ang.World
HealthSurvey)wskazująnaczęstszewystępowanieniepełnosprawnościwkrajach
oniższychniżowyższychdochodach.Większaczęstośćwystępowanianiepełno-
sprawnościdotyczyrównieżosóbnajbiedniejszychpodwzględemmajątkowym
iosóbstarszych.Danestatystyczneświadczątakżeowystępowaniuzjawiskafemini-
zacjiniepełnosprawności.WNSPz2011rokuliczbakobietzniepełnosprawnościami
2WPolscewnarodowychspisachpowszechnychtematyniepełnosprawnościpodejmowano
czterokrotnie,w1978,1988,2002i2011roku.
3WNarodowymSpisiePowszechnymz2002i2011rokuzaosobęniepełnosprawnąuznanotę,
któraposiadaodpowiednieorzeczeniewydaneprzezorgandotegouprawnionylubosobę,która
takiegoorzeczenianieposiada,leczodczuwaograniczeniesprawnościwwykonywaniuczynności
podstawowychdlaswojegowieku(zabawa,nauka,praca,samoobsługa).Zbiorowośćosóbnie-
pełnosprawnychzostałapodzielonanatrzygrupy:(1)osobyniepełnosprawnewyłącznieprawnie,
tj.takie,któreposiadałyodpowiednie,aktualneorzeczeniewydaneprzezorgandotegoupraw-
niony,natomiastniedeklarowałyjakichkolwiekograniczeńwwykonywaniuczynnościpodstawo-
wychdlawieku;(2)osobyniepełnosprawnetylkobiologicznie,tj.takie,którenieposiadały
orzeczenia,alemiały(odczuwały)całkowicielubpoważnieograniczonązdolnośćdowykonywania
czynnościpodstawowych;(3)osobyniepełnosprawneprawnieibiologicznie,tj.takie,które
posiadałyaktualneorzeczenieijednocześniedeklarowałycałkowitą,poważnąlubumiarkowanie
ograniczonązdolnośćdowykonywaniaczynnościpodstawowych.