Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI:Orzeczach
Aspektmaterialno-zmysłowy
Cywilizację,azwłaszczatechnikę,tradycyjnieprzeciwstawiasię
naturze.Prawdąjest,iżnarzędziasłużąpodbianiuiprzekształca-
niuśrodowiskanaturalnego.Alerelacjataniewyczerpujesięna
flwalcezprzyrodą”.Obokstarciajestteżelementwymiany,imitacji,
anawetswoistegowspółdziałania.Instrumentylokująsięwstre-
fiegranicznejmiędzynaturalnościąświataanaturalnościąciała.
Iczęstosąwprzymierzuzsomatycznymwymiaremczłowieka.
Pomnażająoperacyjnemożliwościrąkipalców,przedłużająipotę-
gujązdolnościzmysłowe.Stająsiębliskieiswojskie.Małżonkowie
niezdejmująobrączek,sprzedawcawtykaołówekzaucho,woźni-
caniechętnierozstajesięzbatem,gitarzyścirockowikładąsiędo
łóżkazulubionymiinstrumentami.Laska,peruka,okularymogą
nawetpełnićfunkcjęsuplementarną.Cóżdopieromówićoswo-
istychflczęściachzamiennych”,jakimisącorazdoskonalsze,coraz
bliższeciałuaparatysłuchowe,szkłakontaktowe,protezy.Alejak
głosiprzysłowie,najbliższaciałujestkoszula.Itowłaśnieubio-
ry,atakżeprzyborytoaletoweinakryciastołoweumacniająowo
przymierze.Jakżegłębokowświatcielesnejintymnościwdziera
sięłyżkaiwykałaczka,mydłoiręcznik,grzebieńibrzytwa,puder
iszminka,spluwaczkaiurynał.Rzeczytokonkrety.Przeciwstawio-
neabstraktomstająwjednymszereguzelementamiświataprzy-
rody.Aletofizycznepowinowactwonaturyikulturymaterialnej
jestdoświadczaneprzezczłowiekazdynamicznązmiennością.Al-
bowiemrozwójcywilizacjioddalagoodprzyrody.Naturastajesię
corazbardziejodległa,obca,egzotyczna.Tęsknotazanią,podziw
iuwielbienieniemogązahamowaćtegoprocesu.Przyrodacoraz
częściejiintensywniejodczuwanajestjakoabstrakt,natomiastrze-
czypozostająkonkretami.Aczkolwiekitumożnazauważyćskutki
historycznychprzemianwrażliwości.Jużw1925rokuzaobserwo-
wałtętendencjęRainerMariaRilke:
Jeszczedlanaszychdziadkówfldom”,flstudnia”,znajoma
dzwonnica,ba—własneubranieipłaszczbyłyczymśnieskoń-
czeniewięcej,nieskończenielepiejznajomym;nieomalkażdarzecz
25
