Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
JoannaStożek
zesferąsacrum,przeciwnie,poprzezdeterminującąrolęnamiętnościipopędów,
którawidocznajestwjejpostępowaniu,postaćbudziskojarzeniazesferąprofanum.
JedynymelementemłączącymbohaterkęZamkukaniowskiegozpostaciąjurodiwego
jestjejsposóbfunkcjonowaniawprzestrzeni:
Błyskawiczneiniepostrzeżoneprzemieszczaniesię–wbrewprawomkinetykiioptyki
śledzącychgooczu–tospecjalnośćjurodiwego.[…]Jurodiwyznika.Izwyklenie
wiadomogdzie.Wiadomo,żegdzieindziej.[…]Wymykasiętemuflprzywiązaniu”
[domiejsca–J.S],albowiemrównienaglepojawiasięwjakimśmiejscu,jakraptownie
znika23.
Istotnie,pojawieniesięKseniwokolicachKaniowazawszezdumiewaokoliczną
ludność.Niktniepotrafiokreślićmiejsca,doktóregoudajesiękobietaponagłym
zniknięciu.
Orlika
OrlikatokolejnaobłąkanapostaćkobiecawZamkukaniowskim.UkochanaNebaby
ukazanazostałajakodumnaipięknakobieta,którabudziwnimpozytywne
skojarzenia24ipoczątkowostanowiprzeciwieństwoKseni.Wartopodkreślić,że
bezpośredniąprzyczynąobłęduOrlikijestzabójstwomęża,któregodokonuje
wakciezemsty.Jużślubkobietyzrządcąwzbudzazdziwienieiniedowierzanie
wśródmieszkańcówKaniowa,którzypozostająuważnymiobserwatoramirozgry-
wającychsięwydarzeń.DecyzjaOrlikiozamążpójściu,mimojejjawnejnienawiści
doPolakóworaznieskrywanejmiłościdoatamanakozackiego,powoduje,żelud
zaczynaodbieraćkobietęjakoosobępostępującąwsposóbirracjonalny:
Wszyscysiędziwiąnadskrytympowodem
Takpośpiesznegotegorządcyczyny,
[…]
AleOrlika!Totodziwdlagminu!
Cojeszczedzisiajprzedsłońcazachodem,
NiżzostaćPolką–umrzećbywolała[I,w.455–461].
UzasadnieniedziałaniaOrlikipozostajezagadkązarównodlaludności,jakidla
Nebaby,jednakostateczniemotywacjakobietyokazujesięracjonalna–chciała
ocalićbrata.Nagłazmianazachowanianiestanowizatemzapowiedziczydowodu
naszaleństwobohaterki.Pierwszesymptomyobłąkaniabohaterkiwidocznesąjuż
23
Tamże,s.47,49.
24
Krukowskapodkreśla,żeNebabakojarzyOrlikęzeświatłem,zorząiblaskiemnieba.H.Kru-
kowska,Wietrzna,jesiennazawyła…,s.82.Należyjednocześniezauważyć,iżostatecznieobiekobiety
zostająokreślonemianemfldiablic”.Zob.I,w.299–300;II,w.750–755.Mężobójstwopopełnione
przezOrlikępowoduje,żebohaterkastajesięwopiniinarratorarównawzbrodniKozakom,ajed-
nocześniezanikakontrastmiędzyukochanąNebabyaKsenią.
