Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1
Zhistoriiparazytologii
WANDAKUŹNA-GRYGIEL
ZainteresowanialudzichorobamipasożytniczymisięgająXVIw.p.n.e.Wnajstarszym
dokumencieparazytologicznym–papirusieEbersa,pochodzącymzokoło1550r.
p.n.e.,możnajużznaleźćdanedotyczącetasiemczyc,glistnicy,ankylostomozy
idrakunkulozy.
Wczasachstarożytnychinwazjepasożytniczeorazsposobyichleczeniaopisywali
równieżmędrcytejmiarycoHipokrates(460–377p.n.e.)iArystoteles(384–322
p.n.e.).Takżezczasamistarożytnymizwiązanesąnajdawniejszedziejeentomologii
lekarskiej,ponieważjużwówczasupatrywanozwiązekniektórychchoróbzukłuciami
owadów.Arystoteleswrazzeswoimiuczniamiopisywalistadiarozwojowewielu
owadów,traktującjejednakjakoodrębnegatunki.Przedmiotemszczególnego
zainteresowaniaArystotelesabyływszy.Mimożeobserwowałjajatychowadów,to
zdecydowanietwierdził,iżniesłużąonedorozrodu,awszyrodząsięz,,krostybez
ropy’’.Taarystotelesowskawiarawsamorództwowszyprzetrwaławieki.Pliniusz
Starszy(23–79)poświęciłdużyrozdziałswoichpracobserwacjomroztoczy,chociaż
niewszystkiebyłysłuszne,jakchociażbyopinia,żeroztoczeginąpojednorazowym
nasyceniusiękrwiąinapęcznieniu,gdyżniemająodbytu.Wartowiedzieć,żenazwa
pluskwy–CimexnadanaprzezPliniuszautrzymałasiędodziś.
Wśredniowieczuwystępowaniepasożytów,zwłaszczazewnętrznych,wiązano
zbrudemiubóstwem,czemusprzyjałapowszechniepanującateoriasamorództwa.
ŚwiętyFranciszekzAsyżuokreślałwszyjako,,perłyubóstwa’’.Dopierowokresie
renesansu,kiedynaukaopartabyłanadoświadczeniach,zaczętostopniowowyzbywać
sięprzesądów.
WXVIw.pojawiłysiępierwszeodkryciadotyczącerobakówpasożytniczych,
udokumentowaneprzezdeClamorganaw1570r.opisemDioctophymerenale,
aprzezDunasaw1592r.–Diphyllobothriumlatum.
Rozwójparazytologiijakonaukizainicjowałybadaniaznakomitegowłoskiego
zoologaRediego(1626–1698).Zgromadziłonogromne,jaknatamteczasy,materiały
9
