Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Mechanizmyekscytotoksyczności.
Rycina5.14.
prowadzidozwyrodnieniakomórki.Obecnieprzeważapogląd,żezaburzenietomoże
miećpodłożegenetycznezwiązanezmitochondrialnymDNA.Mitochondriasąszcze-
gólniewrażliwenastresoksydacyjny,ponad90%tlenucząsteczkowegojestwykorzy-
stywaneprzeztestrukturykomórkowewłańcuchutransportuelektronów.Uszkodze-
niełańcuchaoddechowego,głównegoźródłaprodukcjiATP,prowadzidozmniejsze-
niazasobówenergetycznychkomórkiidoefektucytotoksycznego.Redukcjailości
wytwarzanejenergiiskutkujezarównozmniejszeniempuliATPizaburzeniemfunkcji
mitochondriów,jakizmniejszeniempojemnościkomórkowychbuforówCa
2+
oraz
zwiększonąprodukcjąwolnychrodników.Należydodać,żewwewnętrznejbłoniemi-
tochondrialnejwystępująproapoptotycznekaspazy,antyapoptotycznebiałkoBel-2
orazdysmutazanadtlenkowa(SOD),funkcjatychzwiązkówmożewięcbyćzaburzona.
ObniżeniestężeniaATPpowodujerównieżdysfunkcjępompjonowychzależnychod
ATP,coprowadzidodepolaryzacjineuronów,awkonsekwencjidozwiększeniastę-
żeniawewnątrzkomórkowegoCa
2+
,couruchamiawspomnianyłańcuchprocesów
neurotoksycznych.
Stresoksydacyjnypoleganatoksycznymdziałaniuwolnychrodników,takich
jakwysokoreaktywnerodnikitlenowe(O
.)ihydroksylowe(OH.)orazperoksyazoty-
nowe(ONOO
.).Sąonezdolnedoniszczeniatakichstrukturkomórki,jakbłonako-
mórkowa,orazdouszkodzeniaDNA.Wolnerodnikipowstająwfizjologicznympro-
cesieoddechowym,komórkidysponująjednakmechanizmemobronnym(wymiatacze
rodników)wówczas,gdyichtworzeniejestnadmierne(np.silnaaktywacjasyntazy
tlenkuazotu).Wprzypadkugdyzawodzifunkcjonowanieprocesówochronnych,do-
chodzidouszkodzeniakomórki.Istniejądowody,żestresoksydacyjnyprzyczyniasię
dorozwojuchorobyParkinsona–wpośmiertnymbadaniumózgówchorychznale-
zionolicznemarkerydestrukcyjnegodziałaniawolnychrodników,takiejakutlenione
lipidy,utlenioneDNA,initrotyrozynęwciałachLewy’ego,wneuronachdopaminer-
gicznychwistocieczarnej.Dowymiataczywolnychrodnikówzaliczasięm.in.zredu-
kowanyglutationitokoferol.Wistocieczarnejosóbchorychstwierdzonozmniejszone
stężeniezredukowanegoglutationu,podobnezjawiskowystępujenawetutychosób,
którezażycianiemiałyobjawówchoroby,auktórychsekcyjniewykrytoobecnośćciał
Lewy’ego.
Trzebazarazempodkreślić,żedysfunkcjamitochondriówniemusibyćjedy-
nymprocesemodpowiedzialnymzazwyrodnienieneuronówdopaminergicznych
wistocieczarnej.Nieograniczasięteżtylkodotejstruktury,obserwowanojątakże
np.wprążkowiu.
101
