Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.3.Patologieadewiacjespołeczne
przystosawaniadozjawiskaanomii,wymieniłjegopięćform:konformizm,
innowację,rytualizm,wycofanieibunt.Właśniewinnowacjijakoodrzuce-
niuzinstytucjonalizowanychśrodkówrealizacjikulturowookreślonychce-
lówdostrzegaonnietylkoźródłoprzestępczości,alerównieżnajpotężniejszy
czynnikrozwojuspołecznego54.ZkoleiEricksonuważa,żedewiacjapełni
wspołeczeństwieważnąrolę,którapoleganawyznaczaniuprzestrzenikul-
turowejspołeczności,przezcoprzyczyniasiędookreślaniaiutrwalaniatoż-
samościgrupy.Dewiacjajegozdaniemmożesięprzyczynićdoutrzymania
stabilnościspołeczności,gdyżwyznaczajączewnętrznekrawędzieżyciaspo-
łecznego,określarównocześnieramyodniesienia,wktórychczłonkowiegru-
pymogąrozwijaćpoczucieswejtożsamościiodrębnościkulturowej550
JackE.BynumiWilliamE.Thompson56zebraliwiększośćrozsianychpo
różnychopracowaniachargumentówwskazującychnaodwrotną(pozytyw-
ną)stronędewiacji.Ichzdaniem:
10Dewiacjeprowadządoreafirmacjinorm,bowiemdziękinimnormyte
zostająnietylkoprzypomniane,aleteżzostajewzmocnionaichmoc
oddziaływanianagrupęlubszersząspołeczność,coumacniakolek-
tywnąświadomośćczłonkówgrupy.
20Dewiacjeprzyczyniająsiędowzmocnieniesolidarnościgrupy,bo-
wiembardzoczęstopoodrzuceniudewiantanastępujeujednolicenie
sięgrupypoprzezklasyfikacjępoglądówiocen,atakżegotowośćdo
wspólnychdziałań.
3.Dewiacjeprzyczyniająsiędopodejmowaniaprzezśrodowiskozin-
tegrowanychdziałańnarzeczdewiantów,aprzeztowzmacniają
działaniaprofilaktyczneiprospołeczne.
4.Wprzypadkudewiacjimamydoczynieniaztw.efektemkontrastu,
bowiempoprzezdokonanieczynuprzestępczegodewiantprzedsta-
wiasięcałkowiciekontrastowowstosunkudokonformistycznejczę-
ścispołeczeństwa,azatemiumacniazachowaniakonformistyczne.
5.Dewiacjenależytraktowaćjakoswoistąflklapębezpieczeństwa”,gdyż
wieleformdrobnychprzestępstwiwykroczeńjestmałoszkodliwym
upustemmłodzieńczejenergiiczyniezrealizowanychinieuświado-
mionychdążeń,aichpopełnieniezapobiegapoważniejszymnarusze-
niomnormspołecznych.
6.Dewiacjeprzyczyniająsiędokreowaniaprzywództwa,bowiemza-
chowaniedewiacyjneujawniająceinicjatywę,odwagę,sprawność
działania,umiejętnośćoddziaływanianaludzimożegenerowaćprzy-
wództwoikreowaćliderów.
54
Szerzej:A.Siemaszko,Granicetolerancji-oteoriachzachowańdewiacyjnych,Warszawa
55
1993.
Tamże,s.289–292.
56
J.E.Bynum,W.E.Thompson,Juveniledelinquency.Asociologicalapproach,Boston1992,
za:B.Urban,Zachowaniadewiacyjnemłodzieży,dz.cyt.,s.41–42.
29
