Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
skupiałsięonraczejnasposobachniżprzyczynach,przezdługiczasszukali
wytłumaczeniarzymskichpodbojówgdzieindziej.WXIXinapoczątku
XXwieku–wepoce,kiedynowożytneimperiaskolonizowałyznaczną
częśćglobu–wielubyłoskłonnychprzyjąćzadobrąmonetętwierdzenia
samychRzymian.Otoczeniprzezwrogichsąsiadówwalczylitylko
wewłasnejobronie,takwięcwygrywalijedenkonfliktzadrugim
istworzyliimperiumniemalprzezprzypadek.Wbliższychnamczasach
wahadłowychyliłosiękuprzeciwnejskrajności,poglądowi,który
skrystalizowałsięwśródanglojęzycznychuczonychpowojnie
wietnamskiej,znajdujączwolennikówzwłaszczawśródtych,którzy
wkroczyliwdorosłośćpodrugiejwojnieświatowej.Głębokaniechęć
dowojenjakiegokolwiekrodzaju,acodopierozamorskichawantur,
przenikatośrodowiskonaukowe,któregozdaniemustrójpolityczny,
społeczeństwoorazgospodarkaRzymupopychałyrepublikędoprawie
bezustannejagresywnejwojny,będącejniemalbiologicznąkoniecznością.
Całetogadanieosamoobroniebyłomydleniemoczu,aRzymianiebyli
aktywnymi,bezwzględnymidrapieżnikami,rokwrokwyprawiającymisię
przeciwkoinnymludom42.
Badaniaztamtychlatdowodziły,jakogromnąrolęwżyciurepubliki
odgrywałotoczeniewojen.Zwycięstwowojenneprzynosiłosenatorom
najwyższąchwałęibogactwozłupów,aszansenaobjęciedowództwamieli
jedynieci,którzydoszlidonajwyższychurzędów.Galbabyłjednym
zsześciupretorówwybranychnarok151p.n.e.,alekonsulówbyłotylko
dwóch–wowymrokuLucjuszLicyniuszLukullusiAulusPostumiusz
Albinus.Rywalizacjaotonajwyższeinajbardziejprestiżowezestanowisk
byłazażarta,aprostaarytmetykamówinam,żewiększościpretorównie
danebyłosprawowaćkonsulatu.Jeśliczłowiekmiałwystarczającowiele
szczęścia,byotrzymaćdowództwojakopretorwprowincji,wktórej
stacjonowałaarmia(conieodnosiłosięjużdoSycyliioraz,wniektórych
okresach,SardyniiiKorsyki),ijeślistanąłwobliczumilitarnego
zagrożenia(alboprzynajmniejczegoś,comożnabyłowtensposób
przedstawić),adotegoudałomusięodnieśćdecydującezwycięstwo,
wówczasogromniepoprawiałotojegowidokinakonsulat.Konsulowie
moglisięspodziewaćprzydziałunajważniejszychdowództwwdanymroku,
jednakwiększaskalawojnysprawiałaczęsto,żetrudnobyłoimodnieść
pełnezwycięstwoprzedupływemdwunastomiesięcznejkadencji43.
UrzędnicyspędzalizwyklekilkamiesięcywRzymie,nimudalisię
doswychprowincji.W153r.p.n.e.przeniesionopoczątekroku
politycznegoz15marcana1stycznia,takbymoglidotrzećdoodległej
prowincjiiwykorzystaćwiosenneiletniemiesiącenakampanię.
Przedłużeniedowództwawcharakterzeprokonsulalubpropretorabyło
