Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
sprowokowaćkróladozłamaniatraktatupokojowego.Gdytozawiodło,
zdecydowanyzawszelkącenęstoczyćzwycięskąwojnę,przypuściłatak
naGalatów–trzyplemiona,którewIIIwiekup.n.e.wywędrowałyzGalii
iosiadływśrodkowejAzjiMniejszej,gdzierutynowonapadały
nasąsiadów.Wbłyskawicznejibrutalnieskutecznejkampaniipokonałich
izłupił,apoupływieswejrocznejkadencjiwyruszyłdoRzymu,
byzażądaćtriumfu.Sprzeciwbyłsilny,gdyżniezostałonupoważniony
dostoczeniatejwojny,idługadebatawsenaciezdawałasięprzechylać
najegoniekorzyść,kiedyzaszłosłońceizebraniezostałozamknięte
–rzymskisenatniemógłlegalnieobradowaćwciemności.PrzeznocWulso
ijegopolitycznisojusznicyzabiegaliowzględy,gdzietylkosiędało,
wykorzystującjegołupywojenne,bykupićnowychprzyjaciół.
NanastępnymposiedzeniunastrójsięzmieniłiWulsowiprzyznanotriumf,
któryodprawiłzwielkąpompą47.
ByłtojedenzseriitriumfównaprzestrzeniIIwiekup.n.e.,które
opisywanojakobardziejwystawneodtych,jakieodbyłysięwprzeszłości.
Wszystkieonecelebrowałyzwycięstwaodniesionewzamożnejwschodniej
częściregionuśródziemnomorskiegoikażdyznichpodnosiłcorazwyżej
poprzeczkędlakolejnychtriumfów.Rywalizacjaprzybrałanasile,gdyż
potrzebabyłojeszczewiększychijeszczebardziejzyskownychzwycięstw,
żebywyróżnićsięwśródinnychwodzów48.
Źródłamówią,żewlatach200–91p.n.e.odprawionoosiemdziesiątpięć
triumfów.Wcałymtymokresiebyłobardzoniewielelat,wktórych
rzymscyżołnierzenietoczyligdzieśaktywnychwalk,gdyżniekażdemu
namiestnikowiprowincjiudałosięuzyskaćtriumf,niektórymdlatego,żenie
wygraliwojny,ainnym–ponieważskalakonfliktubyłazbytmała.
NapoczątkuIIwiekup.n.e.zarządzono,żeabyzwycięstwozasługiwało
natriumf,wpojedynczejbitwiemusipolecniemniejniżpięćtysięcy
nieprzyjaciół.Zgodnieztymodnotowanetriumfyoznaczałybyconajmniej
425tysięcyzabitychwrogów.Jesttowynikprzybliżony,gdyżniektóre
sukcesybyłyznaczniebardziejkrwawe(choćniewykluczone,żewwypadku
innychrachunkibyłyzawyżone,gdyżzapewneniktniesprawdzałtegozbyt
dokładnie).Całkowitestratyponiesioneprzezwrogabyłybyowiele
większe,gdybyuwzględnićpoległychwinnychoperacjach,
nienagrodzonychtriumfem.Ponieważrzymskaekspansjanierozpoczęłasię
w200r.p.n.e.aniniezakończyłasięwroku91p.n.e.,ogólnaliczbamusi
byćdużo,dużowyższa–podobnowtrakciesamychtylkogalijskich
kampaniiJuliuszaCezarażyciestraciłomilionwrogów.Niewykluczone,
żeażdoczasówwspółczesnychwięcejludzizginęłoodrzymskich
gladiusówniżodjakiejkolwiekinnejbroni(wostatnimpółwieczu
ówponuryrekordpobiłbezwątpieniawszechobecnyAK-47).Dodatkowo
