Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Komunikacjaspołecznazapośrednictwemmediów
Determinizmmedialnyzakłada,żepotęga
mediówmożewpływaćnaspołeczeństwo.
UOkablowanyświat»powoduje,żemieszkańcy
globalnejwioskimająmożliwośćśledzeniaroz-
maitychwydarzeń.Elektronicznysystemobwo-
dówgłębokołączyludzizesobą.Informacjena-
pływająciągleinatychmiastowo.Anabyta
informacjaszybkozastępowanajestnowąinfor-
macją.OrsonWelleswsłuchowiskuWojnaświa-
tówpokazał,żeradiomożewpływaćnasetki
tysięcyludzi.Uświadomiłototeoretykompodej-
mującymproblemykomunikacjirosnąceznacze-
nietechnologiiinformacyjnychwprocesiedoko-
nywaniazmianspołecznych.Jednocześnieciągle
rosłoprzeświadczenieowpływiemediównakul-
turę.Ponieważideadeterminizmupowodowała
negatywneskojarzenia,wywołującsilnysprze-
ciw,gdyżkojarzyłasięzmechanistycznympo-
dejściemdoewolucjispołecznej,pokoleniena-
stępcówMcLuhanazaczęłoszukaćwyjściaztej
sytuacji.Wymagałotonowegoujęciaproblemów
mieszczącychsięwobszarzedeterminizmume-
dialnego.Zwróconouwagęnaśrodowiskoweme-
chanizmyoddziaływaniamediównaczłowieka.
Szczególnymzainteresowaniembadaczyobjęty
zostałobszarspołeczno-kulturowychzmianro-
dzącychsięwwynikuprocesukomunikacyjnego
opartegonatechnologiiinformacyjnej.Skutkiem
byłpomysłwprowadzeniadodyskursunadme-
diamipojęciaUekologiimediów».Porazpierwszy
zostałoonoużytew1968rokuprzezjednego
zczołowychdeterministówmedialnych_Neila
Postmana.Postulowałonkoniecznośćpodjęcia
badańnadśrodowiskiemkomunikacyjnymczło-
wieka,jegowpływemnapostrzeganeiwyznawa-
neprzezczłowiekawartości.Podkreślałrównież
znaczeniebadańnadinterakcjąludzizmediami,
którawspieralubutrudniaprzetrwaniewe
współczesnymświecie.Istotęekologiimedialnej
Postman(2004,s.31)ująłnastępująco:
U[ł]zmianatechnologicznaanisięniesumuje,ani
nieodejmuje.Macharakterekologiczny.Używam
słowa«ekologiczny»wtymsamymsensie,wjakim
posługująsięnimspecjaliścizdziedzinzajmują-
cychsięśrodowiskiem.Jednaznaczącazmiana
generujezmianęcałościową.Jeślizpewnegośro-
dowiskausunieciegąsienice,nieuzyskacietego
samegośrodowiskaminusgąsienice:będziecie
mielinoweśrodowisko,bozmieniliściewarunki
przeżycia;tosamodotyczydodaniagąsienicdo
środowiska,wktórymdotychczasniebyłoani
jednej.Takwłaśniedziałaekologiaśrodkówprzeka-
zu.Nowatechnologianicniedodajeaniniczegonie
odejmuje.Nowatechnologiawszystkozmienia».
Fundamentemteoretycznymekologiime-
diówjestzałożenie,żemediazmieniająśrodowi-
skospołeczneczłowieka,wywierająwpływna
naszemyślenieidziałanie.Zewzględunako-
niecznośćujmowaniaekologiimediówwsposób
interdyscyplinarnywkrótkimczasiestałasięona
metadyscyplinąnaukową.Obecnie_pozanauka-
miokomunikacji_obejmujeonaekologię,kultu-
rę,filozofię,jestrównieżprzedmiotemdyskursu
naukowegowobrębiepedagogikimedialnej.
Ekologiamediów(czasamiokreślanajako
ekologiamedialna)przyjmuje,żeczłowiekżyjący
wokreślonymśrodowiskukomunikacyjnymtwo-
rzyzmediamiokreślonerelacje.Wpływatona
jegoprocesypoznawcze,językkomunikowania,
atakżewięzispołeczneikulturowe.
Zewzględunarozległośćpodejmowanych
problemówekologiamediówbadazwiązkiróż-
nychczynnikówbiologicznychitechnologicz-
nychwrazzichwpływemnaczłowieka.Przed-
miotemjejzainteresowaniajesttakżeznaczenie
systemówkodówstosowanychwzbieraniu,prze-
twarzaniuiprezentowaniuinformacji,ponieważ
używaneśrodkimajązasadniczywpływnaod-
biórtreści,przezconiesąobojętnedlaodbiorcy
orazjegootoczeniaspołecznegoikulturowego.
Fakttenniesieistotneskutkidlaprzepływuidei,
koncepcji,poglądów,wpływanarelacjemiędzy
poznawaniem,poznaniemirzeczywistością.
Innymisłowy,epistemologiastałasięważnym
obszarembadańnadwpływemtechnologiiinfor-
macyjno-komunikacyjnejnaczłowieka,coprzy-
czyniłosiędoszybszegorozwojupedagogikime-
dialnej.Liczneanalizynadjęzykiemmediów
przyczyniłysiędoukształtowanianowychidei
oddziaływaniawychowawczego4.
1.2.3.Związkitechnologii
zespołeczeństwem
Stanowiskadotyczącezwiązkówtechnikize
społeczeństwemmająwyraźniedwubiegunowy
4Szerszeomówienietegozagadnieniaczytelnikznaj-
dziewrozdzialeWychowanieamediaautorstwaMacieja
Tanasia.
31
