Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Komunikacjaaspołeczeństwo
druku;
telekomunikacji.
Uczonytenzaobserwował,żekażdyprzewrót
jestzwiązanyzinnym,technicznieuzasadnio-
nymsposobemżycia.Wyodrębnienieischarakte-
ryzowaniepunktówzwrotnychwhistoriicywili-
zacjimiałoistotneznaczeniedlawypracowywa-
niawspółczesnejteoriikomunikacji,conieuszło
uwadzebadaczyzajmującychsiękognitywi-
styczną(poznawczą)teoriąmediów.Poznanie
przeobrażeńspołecznychwskaliglobalnych
zmiancywilizacyjnychmaistotneznaczeniedla
edukacjimedialnejwszkole.
PrzedstawionakoncepcjaDanielaBellawska-
zujetakżenakilkainnychważnychdlapedago-
gikimedialnejimplikacjinaturyteoretycznej
ipraktycznej.Bellnietylkoprzewidziałzmiany
społeczneigospodarcze,lecztakżepodkreślił
dwapodstawoweelementytegosystemu:(1)in-
formację;(2)wykształcenieczłowiekapowiązane
zwykorzystaniemwiedzy.
CozatemoznaczaUinformacjajakobogac-
two»dlawspółczesnejpedagogikimedialnej?
Pojęcieinformacjimożemyrozpatrywaćwujęciu
społecznymijednostkowym.Najczęściejwlite-
raturzepodkreślasięimplikacjespołecznetez
stawianychprzezBella,cobezpośredniowynika
zjegoteoriimieszczącejsięwobszarzespo-
łeczno-socjologiczno-politycznym.Współczesna
pedagogikamedialnacorazszerzejpodejmuje
problemy
społecznegowymiaru
informacji.
Wlicznychpublikacjachznajdujemypróbyodpo-
wiedzinapytanie:Jakiwpływmatechnologiana
przemianyspołeczneiprzedjakimiwyzwaniami
stajewzwiązkuztymedukacjamedialna?
OpróczspołecznegowymiarupojęciaUinfor-
macja»wteoriiBellamożnadostrzectakżewy-
miarjednostkowy.Jeżeliprzyjmiemy,żepodsta-
wowącechąsamodzielnegouczeniasięjest
zdolnośćodkrywaniainformacji,ocenyjejwarto-
ściiwykorzystaniawokreślonymcelu(Siemie-
niecki,1997,s.35),toBell,zwracającuwagęna
informację,otworzyłdrogędojejznaczeniawwy-
miarzeedukacyjnym.StworzenienowychUtech-
nologiiintelektualnych»wymagaodczłowieka
pozyskaniakompetencjiinnychniżkształtowa-
newszkole.Przypowszechniewyposażonych
wkomputeryszkołachproblemprzygotowania
człowiekadodziałańinnowacyjnychjestdziśjed-
nymzpodstawowychproblemówedukacyjnych.
WielepoglądówBellabyłozbieżnychzwystę-
pującymwdeterminizmietechnologicznymnur-
teminstrumentalnym.Belluważał,żetechnolo-
giainformacyjnajestneutralnaiprzyjazna
człowiekowi.Spotkałosiętozkrytykązestrony
MartinaHeideggera(1977),któryzaprzeczyłtej
tezie.Uważał,żegdytechnologięuznajemyza
neutralną,toznaczy,żemaonananasnajwięk-
szywpływ.Dziświemy,żeBellwtymwzględzie
niemiałracjiiostateczniezaakceptowałargu-
mentacjęHeideggeraiEllula.
1.3.2.Teorietwórcówszkoły
Toronto
TeoriaHaroldaAdamsaInnisa
HaroldAdamsInnispostawiłtezęozwiązkumię-
dzydystrybucjąwiedzy,rozdziałemśrodkówpro-
dukcjiprzezrządzącychaposługiwaniemsię
środkamimasowegoprzekazu.Abyukazaćte
związki,przeanalizowałhistorięmediówwkon-
tekścierozwojucywilizacji,dzielącjąnatakie
epoki,jak:
cywilizacjaMezopotamiiażdopowstaniaim-
periumgrecko-romańskiego(odokoło3000
do700rokup.n.e.);
epokaimperiumgrecko-romańskiego(od
700rokup.n.e.do410rokun.e.);
czaskońcaimperiumdopóźnegośredniowie-
cza(od410rokudoXwieku);
odpóźnegośredniowieczadoepokirenesan-
su(X_XVIwiek);
odreformacjidorewolucjifrancuskiej(XVI_
_XIXwiek);
epokawspółczesna(XIX_XXwiek)(Attallah,
1993,cyt.za:Wiejak,2001,s.211).
Inniswykazałzależnościmiędzyepokami
idominującymiwnichmediaminawielupłasz-
czyznach,m.in.warchitekturze,filozofii,prawie
iinnych.Takimtokiemrozumowaniakierował
siętakżeMarshallMcLuhan.
TeoriaMarshallaMcLuhana
Badacztenwyodrębniłczteryokresyhistorycz-
nepowstałepodwpływemwynalazkówkomu-
nikacyjnych:
36
