Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Z.Kwieciński,B.Śliwerski,Pedagogika.Podręcznikakademicki.T.1,Warszawa2003
ISBN83-01-14055-0,©byWNPWN2003
24
CzęśćI.Pedagogikajakonauka
WobrębiezaproponowanychprzezS.Kawulękryteriówklasyfikacjisubdys-
cyplinpedagogicznychpowstającoraztonowedziedziny.Możetoświadczyć
orozwojupedagogiki,jejzainteresowaniukolejnymiobszaramipraktykiedukacyj-
nej,aletakżemożebyćniepokojącymznakiemzbytradykalnegoróżnicowaniasię
jejwewnętrznejstruktury.Tenostatniefektzagrażakażdejnauce,jeślinowe
subdyscyplinyzachodząswoimzakresemnajużistniejące.Wówczaspojawiasię
niebezpieczeństwo–zaniechaniapogłębionego,jakościowegorozwojuistniejących
dziedzinnarzeczbudowaniaichkolejnych,płytkichmutacji.Zapobiegająctym
zagrożeniom,należydbaćoto,bynowesubdyscyplinywyłanianodopiero
wówczas,gdydopracująsiępodstawsystemupojęciowego,specyficznychmetod
badańorazpierwszychteorii,jakbyłotowprzypadkudydaktyki,pedagogiki
ogólnej,pedagogikispołecznej,specjalnej,porównawczej,teoriiwychowaniaczy
metodologiipedagogiki.
Pokazanystanpraktykiedukacyjnejjakoprzedmiotubadańpedagogiki
charakteryzujesiędużymzróżnicowaniem,któremuodpowiadawewnętrzne
zróżnicowaniepedagogikinaukowej.Nastykuoburzeczywistości–teoretycznej
ipraktycznej–lokująsiępojęcia.Ichdesygnatypochodzązedukacyjnej
codzienności,aleichdefinicjesądziełemteoretyków.Zadanieuczonychpolega
natworzeniusymbolicznejipoznawczejreprezentacjiposzczególnychzjawisk
występującychwpraktycznychdziałaniachpodmiotówedukacji.Częstojednak
samezjawiskaniedająsiędokońcaoddzielićodinnychzjawisk.To,jakradzi
sobieztymiproblemamipedagogika,zostaniezaprezentowanewkolejnym
podrozdziale.
1.1.Podstawowepojęciawpedagogice
Rozwójpedagogikimożebyćmierzonyzapomocąróżnychkryteriów.Jednym
zważniejszychjestkryteriumrozwojusystemupojęciowego.Onimzaśmożna
mówićzarównowkategoriachilościowych,jakijakościowych.Wsensie
ilościowymrozszerzasięzakrespojęć,którymiposługująsiębadaczeiteoretycy.
Wsensiejakościowymrozwójdokonujesiępoprzezudanepróbyprecyzyjnego
definiowaniapojęć,takabystopniowoeliminowaćwieloznacznościposzczególnych
definicji.Problemtenjestjednakbardzozłożony.Trudnościwdefiniowaniu
piętrząsięzpowoduwieloznacznościzjawiskujmowanychwpojęcia.Warto
pamiętać,żepedagogikajakonaukapowstałaposetkachlattrwaniaedukacjijako
praktykispołecznej.Ataostatniaulegałaciągłymprzekształceniomiwewnętrznym
zróżnicowaniom.
Takwięcpedagogikazajmujesięidentyfikowaniem,nazywaniemoraz
definiowaniemwszystkichfaktówskładającychsięnapraktykęedukacji.Faktyte
natomiastróżniąsięmiędzysobąstopniemjednorodności.Istniejąfakty,zjawiska
edukacyjnemającestrukturęniejednorodną,naktórąskładająsięinne–teżczęsto
niejednorodnefaktyizjawiska.Wskładtychostatnichzkoleiwchodząfakty