Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Z.Kwieciński,B.Śliwerski,Pedagogika.Podręcznikakademicki.T.2,Warszawa2003,ISBN83-01-14133-6,©byWNPWN2005
Rozdział2.Czteryorientacjebadawczewteoriachwychowania
45
nalność,interakcyjność,relatywnośćidługotrwałość.Źrdłemteoriiwychowania
powinnybyć–wujęciuM.Łobockiego–badaniadiagnostycznecechoraz
dynamikifunkcjonowaniafaktwizjawiskwychowawczych(szczeglnieobser-
wacjaieksperymentpedagogiczny),atakżewłasnedoświadczeniapedagogiczne
wzakresiewychowaniadzieciimłodzieży.
Natrwałewpisałosięwdziejewspłczesnychteoriiwychowaniapodejście
KrzysztofaKonarzewskiego.Wyrżniłon,obokaksjologiipedagogicznejitechno-
logiiwychowania,teorięwychowania,ktrąokreślamianem„teoriioddziaływań
wychowawczych”.Jestonajednąztrzechczęścipedagogiki,ktrajestaks-
jologicznieneutralna,azajmujesiębadaniemsposobwiwarunkwwywoływania
zmianwpsychiceczłowieka.Przedmiotemnaukowejrefleksjiteoriiwychowania
jestwychowaniejakofaktijakozadanie.
„Teoriawychowaniastajesięnaukową(wwęższymsensietegosłowa)teorią
wyjaśniającąiprzewidującązmianępsychicznąwwychowankuprzezodwołaniesię
doczynnościwychowawcyiwarunkw,wktrychprzebiegają;inaczejmwiąc,teoria
wychowaniastajesięteoriąmetodwychowawczych,wktrejjedynymkryterium
przyjęcialubodrzuceniajakiegośtwierdzeniajestjegozgodnośćznaukowoprzyjętym
doświadczeniem”
59
.
Teoriawychowaniajestwięcwiedząpochodnąwobecwybranejprzez
pedagogapsychologicznejteoriizmianzachowańludzkich.Możnająrozwijać
niezależnieodkryteriwwartościowaniapotencjalnychskutkwjejzastosowań.
Zadaniemteoriioddziaływańwychowawczychjest:
•
dostarczenieuporządkowanejwiedzyosposobachwywoływaniazmian
wczłowieku,
•
dokładneokreślenieczynnikw,ktrewpływająnaskutecznośćmetod
wychowania.
Przezwychowanieautortenrozumiecelowądziałalność,wktrejjeden
człowiekstarasięzmienićinnegoczłowieka.Istotąwychowaniajestzatem
dostarczaniedzieckuokazjidotakichdoświadczeń,ktredoprowadzajądo
kolejnejzmianyrozwojowej.Sąto:oddziaływanienajednostkęzapośrednictwem
grupyspołecznejorazoddziaływaniebezpośrednienawzględniewyizolowaną
jednostkę.
Źrdłemkażdejteoriioddziaływańwychowawczychpowinnabyć–zdaniem
K.Konarzewskiego–zweryfikowanaempiryczniewiedzanaukowa,zwłaszcza
trafnateoriapsychologicznaomechanizmachludzkiegozachowania.Psychologia
mastanowićdlateoriiwychowaniaswoistyukładodniesienia,strukturęporząd-
kującąjejtwierdzeniaowychowaniuijegoskuteczności.
59
K.Konarzewski,Teoriawychowaniaaświatopogląd,„KwartalnikPedagogiczny”1981,nr3,
s.25.