Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
początkowejpowyżejklasypierwszejbyłobyrzekomoczymśnienaturalnym,
obcympsychicedzieckapragnącegojużwtymwiekuwysiłkuipoważnejpracy.
Niemaaniwychowawczego,anipsychologicznegouzasadnieniazbytdługie
trwaniewnastawieniuzabawowymwrobocieszkolnej–głosidziśprawie
powszechnypoglądpedagogiczny3.
Tymczasemwiadomojuż,żezabawa,jakprzekonujecoraz
bardziejwspółczesnanauka,jesttąformąaktywnościludzkiej,która
odgrywaniezwykleistotnąrolęwżyciuczłowieka.Itonietylko
dziecka.Stajesięwyrazemwolnościludzkiegoducha,kreatywności,
radości,zabawatoprzyjemnespędzanieczasunatym,cofaktycznie
interesujeczłowieka.Niektórzyteoretycykulturywidząwniej
wręczjednązintegralnychcechczłowieczeństwa.Jesteśmybowiem
wyjątkowymiistotamizdolnymidozabawy,spontanicznego
inieproduktywnegospędzaniaczasu,owymihomoludens,jak
opisujenaturęczłowiekaholenderskihistorykJohanHuizinga
(1872–1945)4.
Zabawajawisięjakoniezaplanowanyidobrowolnyakt,
swobodniekształtowanyirealizowanydlawłasnejprzyjemności.
Zabawajestdziałaniem,któreodpowiadanaważnepotrzeby
człowieka.Opróczoczywistegodawaniaosobistejsatysfakcji,
pomagabudowaćwięzimiędzyludzkie,pozwalakształtować
wartości,jestwyrazemkreatywności,sposobemdoskonaleniasię,
rozwijafantazję,zaspokajapotrzebypsychiczneispołeczne(np.
akceptacji,uznania,przyjaźni).Jednązkategoriizabawystanowi
gra,szerokorozumianajakoaktywnośćopartanarywalizacji
poddanejpewnymumownymregułom.
Wychowawczymiipsychologicznymiwaloramizabawyzaczęła
sięinteresowaćwspółczesnapsychologia,tworzącosobnynurt
psychologiipostaci(niem.Gestalt).Tanowadziedzinastworzyła
podkonieclat70.XXwiekufundamentszczególnemudziałowi
pedagogiki,jakimjestpedagogikazabawy.Przyjmujeonazałożenie,
żeczłowiekrozwijasięwgrupieipoprzezgrupęorazzdobywa
wiedzęprzezwłasnedoświadczenie.Pedagogikazabawydocenia
możliwośćuczeniasięnietylkozapomocąumysłu(rozumu),lecz
takżeinnymikanałamipoznawczymi:przezemocje,zmysły,
uczucia.Tacałościowa(holistyczna)koncepcjapoznawcza
wzmocnionajestbudowaniemrelacji(interakcjami)zosobami,które
biorąudziałwprocesieedukacyjnym(nauczyciel,uczniowie),
auwagaprzekazuobejmujezawszekonkretnykontekstczasowy
