Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
P.Gancarz,Pejzażwkrótkichformachnarracyjnychliteraturyrosyjskiej(IpołowaXIXwieku),
Słupsk2007,ISBN83-7467-052-5,©byWNAkademiiPomorskiejwSłupsku
motywamipejzażowymiwróżnychdziedzinachsztukpięknych,aprzez
tobliższarefleksjiestetycznejniżstricteliterackiej,wpełnizasługujena
uwagębadaczypejzażuliterackiegodziękiujęciutegotematu.Autor
podejmujebowiempróbęsyntetycznegoomówieniasposobówrealizacji
motywówpejzażowychwmalarstwie,literaturze,graficeiinnychdzie-
dzinachsztukpięknychwujęciuhistorycznymiwzwiązkachwzajem-
nych,poczynającodczasówpaństwastaroruskiego,ażpolatadwudzieste
XIXwieku.Pigariewzwracauwagęnahistorycznązmiennośćwtrakto-
waniuiujęciumotywówpejzażowychiichfunkcji.Dostrzegająwproce-
siestopniowegoodchodzeniaodczystosymbolicznego,podporządko-
wanegoinnymnadrzędnymcelom(cobyłocharakterystycznenp.dla
sztukpięknychokresustaroruskiego)traktowaniapejzażu,jegostop-
niowejautonomizacji,gdziepewneumowneformyprezentacjiprzyrody
zaczynająustępowaćmiejscabardziejrealnym,ażposwegorodzaju
„kultprzyrody”.Autorrozpatrujetenproceswrelacjachwzajemnych
międzyposzczególnymidziedzinamisztukpięknychiliteraturą.
Pozawymienionymi,nurtogólnejrefleksjinadomawianąkategorią
literackąreprezentujątakżeopracowaniaB.Gałanowa
56iA.Bieleckie-
go
57.Pierwszyzautorówstarasięodpowiedziećnawielepytańnatury
ogólnometodologicznej:jakąrolęodgrywająwstrukturzedziełalite-
rackiegoopisyprzyrody(żywejimartwej),opisycałegoświatawidzial-
nego,otaczającegoczłowieka;przypomocyjakichśrodkówartystycz-
nychiwjakisposóbtwórcaosiągaefektplastycznościobrazu,jego
malowniczość,koloryt?Problematykętękrytykściślełączyzogólnymi
ideowo-twórczymizadaniamiliteratury,podkreślającjednocześnie,iż
zmiennystosunekwobectejkategoriiświataprzedstawionegowdzie-
łachliterackichdanejepokijestrezultatemokreślonychprocesówhisto-
rycznych,ścieraniasiękierunkówliterackich,tendencji,szkół.Wycho-
dzącztegozałożenia,krytykpoddajeanalizietwórczośćpisarzyro-
mantycznych,pisarzy-realistów,atakżewspółczesnychmodernistów.
A.Bieleckiprzedmiotemswojejrefleksjiczynitakiepojęcia,jak
przyrodażywaiprzyrodamartwa,rozpatrujerelacjemiędzyprezento-
wanymiobrazamiświatazewnętrznegoapełnionąprzezteobrazyfunk-
cjąwutworachpoetyckichiprozatorskich,zarównorosyjskich,jak
iobcych.Naszczególnąuwagęzasługujerozdziałpracypoświęcony
analizieprocesukreacjikompleksowegoobrazuświataprzedstawiane-
———
———
—
56Б.Галанов,Живописьсловом.Человек.Пейзаж.Вещь,Москва1972.
57А.И.Белецкий,Изображениеживойимертвойприроды,[w:]Избранные
трудыпотеориилитературы,Москва1964.
13
