Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
P.Gancarz,Pejzażwkrótkichformachnarracyjnychliteraturyrosyjskiej(IpołowaXIXwieku),
Słupsk2007,ISBN83-7467-052-5,©byWNAkademiiPomorskiejwSłupsku
wychwariantówwystępowaniajednegozestrukturalnychkomponentów
pejzażu–przyrodyitoprzedewszystkimwutworachnarracyjnych.
Autoropracowaniapodkreśla,że„właściwaanalizamotywówprzyrody
jestważnanietylkodladzieła,alerównieżdlacharakterystykiautora,
jegorozwojuorazkierunkuiepoki,wktórejdominujepewientypwidze-
niaczyukazywanianatury”
7.T.Makowieckidokonujesystematyzującej
klasyfikacjitypówprzyrodywystępującychwdzieleliterackimizwiąza-
nychznimifunkcji,rozpatrujeznaczeniemiejscaiczęstotliwościpoja-
wianiasięmotywuprzyrodywstrukturzeutworu,wzajemnerelacjetegoż
motywuzinnymifiguramiikategoriamidzieła,metodyujmowaniaprzy-
rodyiichideoweznaczenie.Badaczzwracauwagęnafunkcjonalnekon-
sekwencjewyboruposzczególnychmetodprezentacjiprzyrody,podkre-
ślającwrezultacieróżnorodnośćfunkcjipełnionychprzezdanymotyw
wliteraturzeijegowagęwprocesiebadaniautworuliterackiego.Analiza
motywuprzyrodniczegomawedługautoraistotneznaczeniedlazrozu-
mienianietylkopojedynczegoutworu,aletakżetwórczościdanegopisa-
rza,prąduliterackiegoanawetepoki.WzwiązkuztymT.Makowiecki
wysuwapodadresemteoriiihistoriiliteraturypostulatopracowania
szczegółowejtypologiimotywuprzyrodniczegoorazkompleksowego
uwzględnieniajegoznaczeńifunkcjiwbadaniachhistorycznoliterackich.
G.SzymczykwartykuleLirykapejzażowai„pejzażwewnętrzny”
8
przedmiotemswojejrefleksjiczynitakiepojęcia,jak„pejzażpoetycki”,
„lirykapejzażowa”,„pejzażwewnętrzny”,dokonujeustaleńterminolo-
gicznychorazrozważazperspektywyhistorycznejdziejepoezjikrajo-
brazowejirozwijającejsięrównoleglerefleksjiopisującejtęproblema-
tykę.Zdaniemautorkiprocesstopniowegousamodzielnianiasięnatury
(jakotematu),którazrolitłaprzechodzidorangisamodzielnego
obiektuestetycznego,stanowiistotęrozwojutejodmianyliryki,przy
czymautonomizacjępoetyckiejekspresjiwidzeniapejzażuwiążeona
przedewszystkimzepokąromantyzmu,zaśrozwójteoretycznejreflek-
sjinadkrajobrazemlirycznymzmodernizmem.
SzkicPróbapejzażu
9autorstwaJ.Łukasiewiczastanowiniecood-
miennytypogólnejrefleksjinadpejzażemlirycznym.Autor,zawiesza-
jącteoretycznedociekanianadistotąmotywukrajobrazowego,zająłsię
historycznoliterackimaspektemtegoproblemu.Nakonkretnymmate-
———
———
—
7Ibidem,s.119.
8G.Szymczyk,Lirykapejzażowai„pejzażwewnętrzny”,„ActaUniversitatisLo-
dziensis”1975,s.I,nr2.
9J.Łukasiewicz,Próbapejzażu,[w:]tegoż,Lauriciało,Warszawa1971.
7
