Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
„Opozycjawniosłaświadomośćdożywiołowego
ruchurobotniczego”
RomanLabawswojejniezwykleodkrywczejksiążce
oźródłachpolskiejrewolucjipisał,żewydarzenia
zSierpnia’80wydawałysięzadawaćkłamleninowskiej
tezie,zgodniezktórą„klasarobotnicza,działając
samodzielnie,[jest][…]zdolna[rozwinąć]wyłącznie
świadomośćtrade-unionistycznączymaterialistyczną”.
Powstanie„Solidarności”zjejbazą
wwielkoprzemysłowymproletariacie,siłąorganizacyjną
skupionąwMiędzyzakładowychKomitetachStrajkowych,
jejniezwyklezłożonymsystememdelegacji,atakże
programowymprzywiązaniemdodemokracjilokalnej
dowodziło,że„zwykliludzie,tacyjakrobotnicy,
rzeczywiściemogą[podjąć]spójnąpolitycznądziałalność
bezświadomości[…]iprzywództwaelit”.Wielu
komentatorówibadaczyszybkodoszłojednakdowręcz
przeciwnychwniosków.Labazwracałuwagęnato,żejuż
napoczątkulat80.ukształtowałsiętypowo„egzogenny”
pogląd,zgodniezktórympojawieniesię„Solidarności”
byłomożliweprzedewszystkimdziękidziałalności
iteoriominteligenckiejopozycji,atakżetowłaśnie
taostatniaodegrałapierwszoplanowąrolęwcałej
rewolucjizlat1980––1981[106].Wopublikowanej
w1994r.pracyJerzySzackipoczyniłuwagęwpodobnym
duchu:
Ideoweikadrowezwiązkimiędzydemokratycznąopozycjąi„Soli-
darnością”spowodowały,żezarównowświadomościpotocznej,jak
iwliteraturze,upowszechniłsięschemat,wedługktóregobyłotak,
że[wlatach70.]polscydysydencistworzyliideę,któraw„Solidarności”
znalazła[…]swąsiłęmaterialną.Alboinaczej(tymrazempowołamsię
naLenina):opozycjademokratyczna„wniosła”świadomość
dożywiołowegoruchurobotniczegoidziękiprzymierzuzideotwórczą
inteligencjąruchtenosiągnąłswójhistorycznysukces[107].
Wspomnijmychoćbyjednązpierwszychzagranicznych
publikacjipoświęconychpolskiejrewolucjigłośną
książkę
Solidarność.Analizaruchuspołecznego
z1982
r.Byłaonarezultatembadań,któreAlainTourainewraz