Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Wstęp
sensutytułuniepowinniśmytraktowaćichwyjaśnieńjako
głównegoirozstrzygającegoźródła.
Boecjusz,idączaPorfiriuszem,definiujeinterpretatiojako
takiewyrażeniegłosowe(ngłos”),którejestartykułowaneipo-
siadaznaczeniesamodzielne(voxarticulataperseipsamsigni-
ficans)
6
.Tegorodzajuznaczenieposiadajątylkonazwy,cza-
sownikiiwypowiedzi,niemajągozaśspójnikiczypojedyncze
sylaby.Rozwijająctędefinicję,Boecjuszpisze,żekażdywyraz
posiadającyznaczeniemusioznaczaćpewnepojęcielubaktin-
telektu(intellectus),zajegozaśpośrednictwemoznaczarzecz
istniejącąwrzeczywistości.Zgodnieztakimrozumieniem
możnaprzyjąćjakotechnicznetłumaczenieBoecjuszowego
terminuinterpretatiozwrotnwyrażeniemyśli”,któryzgadzasię
zsugestiamisłownikówgreckichnatematsłowahermēneia
7
.
Opierającsięnatakimrozumieniuinterpretatio,Boecjuszpod-
kreśla,żeArystotelessłuszniezatytułowałswójtraktatDeInter-
pretatione,ponieważomawiawnimzarównowypowiedzi,jak
iichczęści,czylinazwyiczasowniki,zaśwszystkietewyrażenia
językowemożnauznaćzanwyrażeniamyśli”wzdefiniowanym
wyżejsensie
8
.Traktatskupiasięnawypowiedziach,ponieważ
właściwąpostacią(propriapars)nwyrażeniamyśli”jestwypo-
wiedź,zaśnazwyiczasownikisątylkoprostymiskładnikami
(elementa)tegorodzajuwyrażeńjęzykowych
9
.
Boecjusznotujerównieżinneznaczeniahermēneiaprze-
kazaneprzezkomentatorów:AspazjosiAleksanderzAfrodyzji
6Por.InDeint.2,s.6;tłum.s.60–61.Wsprawieprzypisaniatej
interpretacjiPorfiriuszowi,por.s.7;tłum.s.61.
7Takiprzekładmawyrażaćfakt,żekażdenwyrażeniemyśli”
związanejestzpewnątreściąwintelekcie,którądanygłosmawyrażać.
Wprzypadkuwypowiedzioznajmującychtakątreściąjestmyślwsen-
sieścisłym,awięcpewiensąd,natomiastwprzypadkunazwiczasow-
nikówsątomyśliproste,czylipojęcia.Trzebapodkreślić,żegreckie
Vόnuo
(nmyśl,aktintelektu”),podobniejakprzyjętyprzezBoecjusza
terminintellectus,obejmujezarównosądy,czylizłożoneaktyintelektu,
jakipojęcia,awięcaktyproste.
8Por.Boecjusz,InDeint.2,s.7,tłum.s.61.
9Por.Boecjusz,InDeint.2,s.8–9,tłum.s.67.
