Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.TytułiprzedmiotdziełaArystotelesa
15
przyjmowali,żetermintenoznaczawypowiedź(oratio,
λόγ0g
).
Wzwiązkuztymsądzili,żewybranytytułjestzbytszeroki,po-
nieważtraktatjestpoświęconywypowiedziomoznajmującym.
Boecjuszkomentuje(zapewneznówidączaPorfiriuszem),żeich
błądpoleganazbytwąskimrozumieniuterminuhermēneiaiże
powinienonobejmowaćwszystkiesamodzielnieznaczącewyra-
żenia,awięcrównieżnazwyiczasowniki
10
.Przytejokazjipodaje
jeszczejednąważnąinformację,mianowiciedodaje,żewedług
krytykowanychautorówczasownikinterpretari(jakmożnasię
domyślać,chodziłopierwotnieogreckiczasownik
ἑpunVgύgiV
)
należałorozumiećjakonprzedstawiaćcośzapomocąwypo-
wiedzi”lubnwypowiadaćzapomocąmowy”(orationeproferre)
11
.
Taformułazgadzasięztendencją,byterminhermēneiarozumieć
jakopewienszczególnyrodzajwyrażeniajęzykowego,ztymże
wtejwersjijegosensjestpodanywformiebardziejogólnej,jakby
chodziłoowypowiadanieiwyrażaniedowolnegorodzaju.Choć
Boecjuszkrytykujewcześniejszychegzegetów,zjegokomentarza
wyłaniasiędośćspójnyobrazstarożytnychinterpretacjiterminu
hermēneia:jesttopewienrodzajwyrażeniajęzykowego,miano-
wiciewypowiedź,itoznaczeniemożebyćtraktowanewsposób
węższy(AspazjosiAleksander)lubszerszy,zuwzględnieniem
częściwypowiedzi(PorfiriusziBoecjusz).
Ammoniuszwswoimkomentarzuwięcejuwagipoświęca
przedstawieniumiejscaHermeneutykiwciągutekstówlo-
gicznychOrganonu:wjegoujęciujesttotraktat,którymasta-
nowićprzygotowaniedobadaniasylogizmów,natomiastbadanie
sylogizmówjestwstępemdobadaniadowodównaukowych
(
ἀπ0δg{ξgig
)
12
.Hermeneutykajestwięcczęściąciągutekstów,
któryzaczynasięodKategorii,akończynaAnalitykachwtórych;
najpełniejtenpoglądwyrażaAmmoniuszwswoichuwagach
otzw.
tάξig
,czyliomiejscutekstuwdydaktycznyminaukowym
10Por.Boecjusz,InDeint.2,s.10,tłum.s.69.
11Por.Boecjusz,InDeint.2,s.10,tłum.s.69.
12Por.Ammoniusz,InDeint.,1,21–2,25.
