Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MICHAELBRÖTJE
Poznawczyproceswidzeniadokonujesię-zgodniezkierunkiembiegurzeki
odlewejstronykuprawej-wnastępującychfazach.Tamgdziedrzewaiściana
skalnawchodząodlewejstronywprzestrzeńobrazową,drzewarzucająodbicie
przezwodękuwidzowi,aprzetowywołująjegosubiektywnąpotrzebęwzrokową
ustanowieniaznimijakiegośzwiązku.Niepowodzenietegoustanowieniabierze
sięstąd,żepostroniewidzabrakbrzegujakomomentunawiązaniaistąd,że
wwidzeniuzwiązanymzpłaszczyznąwidzmusitedrzewapodporządkowaćścia-
nieskalnej.Skoroówzwiązekzpłaszczyznąsiędokonał,spojrzenieuwalnianejest
zobszaruodbiciaiprzezścianęskalnąprzekazywanedalejwprawo;równocze-
śniezprzodupojawiasiębrzeg,któregoprzebiegcorazbardziejnarzucawidzowi
kierunekwzrokurównoległydorozwojuskałnadrugimbrzeguwprawo.Wbrew
temuwymuszaniuruchuspojrzeniaprzezliniębrzegu,widzusiłuje,zestanowi-
skazajętegoprzedkrajobrazemwczasowymTeraz,uzyskać„stojący”związek
zotwarciemskałpotamtejstronie,które,jaksięzdaje,umożliwiajegowidzeniu
związanemuzJajakiśprzestrzennydostęp.Wobrębietegootwarciaspojrzenie
natrafiajednaknaformacjeskalne,któreprzeszkadzajądalszemuustaleniuwza-
jemnychrelacjiprzestrzennychobukonturówskalnychograniczającychotwarcie
pobokach(aprzetosamemupostrzeganiutegootwarcia).Bowiemteformacje
skalnemusząbyćwidzianewzwiązkupłaszczyznowymnaprzemianwespółalbo
zlewąalbozprawąścianąskalną:albozlewąścianąskalnąwłączącymjewydzie-
laniuspiczastych,wybiegającychwdółsegmentówprzestrzeni-albozprawą
ścianąskalnąwewznoszącymsięwprawozwarciupłaszczyznyskały.Skutkiem
tegojesttotalnaambiwalencjawidzeniazwiązanegozJaiwidzeniazwiązanego
zpłaszczyzną:niesposóbpogodzićwydzielenia„stojącego”otwarciaskałyze
względunawidzaiobopólnych,nie-stojącychzwiązkówwobrębiesamejkuli-
syskalnej.Rozstrzygnięcie,którewydobywaztejsytuacjiambiwalencji,przy-
nosiodbiciezacienionejskaływwodziepoprawejstronie.Przeprowadzaono
spojrzeniewidzanatenbrzeg,który,jakobiegnącywprawo,zostałprzeznie
zanegowanywdaremnejpróbieprzeskakującegorzekęnawiązaniadootwarcia
skały.Odbicieto,wrazzmotywemporazpierwszynapierwszymplaniebie-
gnącymrównolegledopłaszczyznyobrazu,cieniemdrzew,wyodrębniaprze-
strzeń,wgłąbktórejwiodąjużtylkocienkiepasmabrzegu,któreterazoddziela-
jąprzestrzenniepłaszczyznęwodyodwidzaiwiążąześcianąpodrugiejstronie.
Tymsamymwidzzmuszonyjestfaktycznieuznaćniemożliwośćzwiązanego
zJaustaleniazwiązkuzvis-à-visskałwłaśnieprzezwidzeniezwiązanezJa:cień
drzewodbierawidzowirzekęjakoobowiązującydotądpowódjegousiłowań
przeskoczeniaprzestrzeniwzrokiemipozostawiamuzprzodujużtylkopustą
łąkę,naktórejstoiobumarłedrzewo.Natofaktyczniedokonaneuznanieściany
skalnejzaprzestrzenniedlawidzaniedostępnevis-à-visonasama„reaguje”roz-
świetleniem,któreuzmysławiajejznaczenieodwróceniawstosunkudociemnej
100
