Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
SŁYSZYSZ,ŻENADCHODZĘ?OWYDAJĄCYCHODGŁOSYELEMENTACHSTROJUIICHZNACZENIU
Dzwonkisłużyłyzwróceniuuwagiorazzabawie.Dźwiękiwydawane
przezporuszającychsięludziwniektórychokolicznościachbudziłyrównież
śmiech.Zwłaszcza,kiedyprzynależałydostrojubłaznów,którzymieliza
zadanierozweselaćwładcęigościwczasieuczt.Ichgroteskowyubiórwy-
kształciłsięwdrugiejpołowieXVwiekuiwpodobnejformiewystępował
naróżnychówczesnychdworachksiążęcych.Najczęściejbyłdwubarwny,
zkapturem,zoślimiuszamiiwykończonydzwoneczkami.Zwyczajutrzy-
mywaniabłaznówzacząłzanikaćwXVIwieku
14
.Dzwonkiprzeniknęły
jednakdoprzebrańszytychdlauczestnikówmaskarad,dokostiumówte-
atralnychibaletowych.
Wczasiekuligów,tradycyjnychzabawszlachtywokresiezapustów,dla
idozabawyludzieuzupełnialistrójoelementyakcentująceruch.Kazimierz
Girtleropisujewpamiętnikach:nbutyzcholewaminiezbytwysokimi,utych
obcasyobiteblachąbiałą,brzęczącą,gdywtańcunogaonogębitohołubca,
zwłaszczawmazurze”15.Barwneteorszakibyłyprzebieranezgodniezobo-
wiązujązującąnkuligową”modą.WXVIIIwiekuczęstowkładanostroje
chłopów,dziadów,Żydów,Cyganów,apóźniejimitowanogrupy,przypo-
minającekrakowskiewesele.Korowódwyruszałwśródkrzyków,śmiechów
iodgłosudzwonków,objeżdżałokolicznedwory,hojniepodejmowanyprzez
gospodarzykażdegoznich.Towarzystwobalowałojakiśczaswkażdym
zmiejsc,wracającdoswoichdomów,nawetdopieropotygodniu16.Wyraz
tejzabawywzmacniałyjanczary,czylidzwonkiprzywiązywanedokońskiej
uprzęży,zwanerównieżturlikami.Dodawałyurokujeździe,czyniłyją
bardziejwyjątkowąorazodświętną.Opistakiejgrupybrzmispektakularne:
nŻetocudniewyglądało,gdywśródwrzawy,klekotudzwonków,szumu
wiejskiejmuzyki,któracięłakrakowiaki,śródtrzaskubiczówiharapów
wpadałatarzeszaprzedjasnojakwdzieńoświetlonydwór”17
Kontynuująctematmałopolskichmód,wartowspomnieć,żewXVIIIwie-
kuwyróżnikiemkrakowiakówpółnocnych(wXIXwieku–wschodnich18)
14
M.Gutkowska-Rychlewska,Historiaubiorów,Warszawa1968,s.211.
15
Ibidem.
16
Karnawałowaspódnicadla„Krakowianki”,http:lletnomuzeum.eulObiekty,250_karnawa-
lowa_spodnica_dla_krakowianki.html(dostęp:19.02.2019).
17
K.Girtler,Opowiadania.Pamiętnikzlat1832-1957,t.2,Kraków1971,s.145.
18
T.Seweryn,Strójkrakowiakówwschodnich,Wrocław1960,s.22.
39
