Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Dowiedziałemsię,żepoetaMickiewicz,któryprzybyłtuniedawnozWłoch,
wracatamiprowadzizesobą50Polaków,którzyzostanąwcielenidoarmii
papieskiej.Mówią,żerządfrancuskiwdrodzewyjątkudałuciekinierom
trzymiesięcznyżołd,alepodwarunkiem,żejeślikiedykolwiekwrócąoni
doFrancji,niebędąsiędomagaćżadnychsubsydiów”[77].
Podczasnowegoprzypływufalirewolucyjnejwiosną1849rokuKisielowczęsto
informujeMinisterstwoSprawZagranicznychodziałalnościMickiewicza.
Wmateriałachtajnegoarchiwumpolicjicarskiejznajdujemykopiędepeszy
KisielowadoNesselrodegoz17lutego(1marca)1849wysłanejzParyżawraz
zczteremapierwszyminumerami„TrybunyLudów”.Nadepeszyczytamy
odręcznąnotatkęNesselrodego:„Przekazaćhr.Orłowowi[szefowiżandarmerii
–JWB]celemporozumieniasię”.Niewiemy,niestety,dokładnie,jakiekroki
zostałypodjętewwynikudyplomatyczno-policyjnejwymianypoglądów.
Kisielowpowiadamiał:
„PanieKanclerzu!
Dowiedziałemsię,żepartiaarystokratycznaemigracjipolskiejzałożyła
tudziennikwjęzykufrancuskim,noszącytytuł«TrybunaLudów».Wymagana
kaucjawwysokości24000frankówzostałajużzłożona.300tys.franków
zaofiarowaneprzezX.Branickiego,JózefaiHermanaPotockichzostałyoddane
naceleprzed​sięwzięcia.
PoetaMickiewiczzostanieredaktoremnaczelnym;Godebski,Morawski
i[nazwiskonieczytelne]będągłównymiredaktorami;Olizar,JózefPotocki
iChojeckiadministratorami.
Dowspółpracywdziennikuprzyciągniętotrzechredaktorówfrancuskich,wśród
nichjestPanIvernessez«LaPresse».Pierwszynumerpowinienukazaćsię
wciągutegomiesiąca”[78].
WiadomościdostarczaneprzezKisielowaniesązbytdokładne,np.Potoccy
wedługistniejącychdanychniepracowaliwredakcji„TrybunyLudów”.Niejest
wykluczone,żeprzekręcałinformacje,pochodzącezeźródełfrancuskich.Niektóre
pomyłkipoprawiłwnastępnymraporcie.Zrozumiałprzedewszystkim,
że„TrybunaLudów”niejestorganempartiiarystokratycznej(chociażśrodków
pieniężnychnazałożeniedziennikarzeczywiściedostarczyłantyklerykałKsawery
hr.Branicki,któryzresztąwkońcowejfaziedziałalności„TrybunyLudów”cofnął
swojesubwencje).
OtocopisałKisielowwswoimkolejnymliściedoNesselrodego:
„Paryż,9(21)marca1849
PanieKanclerzu!
Wmoimraporciez17lutego(1marca)No28miałemzaszczytpoinformować
WasząEkscelencję,żepolscyuciekinierzyzałożylitunowydziennikwjęzyku
francuskimpodtytułem«TrybunaLudów».Zaczęlioni,rzeczywiście,wydawać
go3(15)bieżącegomiesiącaipoto,bydaćWaszejEkscelencjidokładnepojęcie
oszkodliwychdoktrynachjakrównieżkiepskiejredakcjitejgazety,której
ukazaniesięniewywołałotużadnegowrażenia,uznałemzastosowaneprzekazać
wzałączeniu4pierwszenumery.Przedsięwzięcieto,zainicjowaneprzezPolaków,
którzyzatailiswojenazwiska,wydajesięjużnapotykaćnadużeprzeszkody
wzwiązkuznieporozumieniamiwśródgłównychredaktorówiwedługwszelkiego
prawdopodobieństwa«TrybunaLudów»przestaniewkrótceistnieć,choćposiada
onafunduszeniezbędne,abyprzetrwaćsześćmiesięcy.
OczekujesięodejściaOlizara,eks-wydawcyodpowiedzialnegodawnegoorganu
partiiarystokratycznejemigracjipolskiej«TrzeciegoMaja»,zdyrekcjinaczelnej