Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Długośćaksonubywabardzoróżnaijestpodstawąpodziałukomóreknerwowych
nadwiedużegrupy:
ąneuronyGolgiegotypuI(neuronydługoaksonalne),mająceaksony,
któredochodządoinnejstruktury,np.neuronywzgórzowo-korowe;
ąneuronyGolgiegotypuII(neuronykrótkoaksonalne),pełniącerolę
neuronówwstawkowych;mająoneaksonyograniczonenajczęściejdo
jednegoośrodkanerwowego;pełniąrolęneuronówwstawkowych(czę-
stohamujących).
Jakwkażdejinnejkomórcenaszegociała,wobrębiecytoplazmyneu-
ronuwystępujątypoweorganelleniezbędnedojejfunkcjonowania.Nale-
żyjednakpamiętać,żeneuronymająswoistedlasiebiestruktury,niewy-
stępującewinnychtkankach.Należądonichrozproszonewcytoplazmie
iwypustkachprotoplazmatycznychziarnistościNissla(tigroid),będące
skupieniamisubstancjizasadochłonnej(skupieniasiateczkiśródplazma-
tycznejziarnistejwrazzwolnymirybosomamiistrukturamipolirybosomal-
nymi).Ziarnistościtesąbardzowrażliwymskładnikiemkomórkinerwowej
iwprzypadkujejuszkodzeniazanikająjakojednezpierwszych.Zjawiskoto
nosinazwęchromatolizy(tigrolizy)0
Bardzoważneirównieżswoistedlaneuronówsąsrebrochłonnewłó-
kienkanerwowetworząceneurofibryle.Teostatniewystępujązarówno
wcielekomórkinerwowej,jakiwobutypachwypustek.Neurofibrylesą
polimeramibiałkowymitworzącymitrójwymiarowąsiatkę,wobrębiektó-
rejpołożonesąpozostałeelementymorfotyczneneuronów.Występująone
podpostacią:neurotubuli(mikrotubuliośrednicy20–25nmzbudowanych
zbiałkatubuliny),mikrofilamentów(ośrednicyok.7nmzbudowanych
zaktyny)ineurofilamentów(ośrednicy7–11nm)0
Doniestałychskładnikówstrukturalnychkomórkinerwowejnależą:
ąziarnistościneurosekrecyjne–występującewneuronachpełniących
funkcjewewnątrzwydzielnicze(np.niektórejądrapodwzgórza);
ąmelanina–występującatylkowniektórychczęściachmózgowia(np.
istotaczarna,miejscesinawe);
ąlipofuscyna–tworzącadrobne,zbiteżółtobrunatnezłogipojawiające
sięwneuronachmózgowiawtrakciefizjologicznegostarzenia,jakrów-
nieżwniektórychstanachpatologicznych;przezczęśćautorówokreśla-
najestonajakobarwnikzezużycia.
Błonakomórkowaneuronuutrzymuje,podobniejakwinnychkomór-
kach,stężeniejonówpotasowych(K+)nawyższympoziomiewewnątrz
neuronu,astężeniejonówsodowych(Na+)nazewnątrz.Utrzymanieta-
kiegorozkładujonówwewnątrzinazewnątrzneuronujestmożliwedzięki
swoistejbudowiebłonykomórkowej,któraskładasięzpodwójnejwarstwy
lipidowej,wewnątrzktórejzanurzonesąbiałka(głównieglikoproteiny).
Wprzestrzeniwewnątrzkomórkowejpodstawowymianionamisącząsteczki
organiczne:ujemnienaładowaneaminokwasy(glutaminianiasparaginian),
białka,kwasynukleinoweitd.Wprzestrzenizewnątrzkomórkowejdominu-
jącymanionemjestanionchlorkowy(Cl–).Ponadtostwierdzasiętuwiększe
23
