Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
Wstęp
kuzaniechaniapomocyosobazagrożonaponiosłaciężkiuszczerbeknazdrowiualbo
śmierć,czyliniejestkoniecznezaistnienieskutkuzaniechaniapomocy.Przestępstwo
jestdokonanejużwmomenciezaniechaniaudzielaniapomocy.Nieistotnejestnato'
miastzagadnienie,czydziałanie,któregosprawcazaniechał,rzeczywiścieprzyniosłoby
ratunekosobie,którejżycielubzdrowiebyłozagrożone[16].
Należyzaznaczyć,żeprzestępstwozart.162§1k.k.marównieżcharakterumyślny
–awięcmożebyćonopopełnionezarównoprzezzamiarbezpośredni,jakiewentual'
ny.„Dlapopełnieniaczynuzart.162§1k.k.wystarczyzamiarewentualny,toznaczy,
żewystarczającebędzie,jeślisprawcagodzisięnanieudzielaniepomocy,mającświa'
domośćokolicznościmodalnychczynu.Ustawaniewymaga,abysprawca„wiedział”,
żeinnyczłowiekznajdujesięwstaniezagrożenia,ojakimmowawart.162§1k.k.,
wystarczającejestbowiem,abysprawcabyłświadomtakiejmożliwości”[36].Przykła'
demmożebyćnieudzieleniepomocyosobieleżącejnadrodze,sprawiającejwrażenie
zatrutejalkoholemwsytuacji,gdywrzeczywistościjestonaofiarąwypadkudrogo'
wego.Takiposzkodowanymożeznajdowaćsięwpołożeniugrożącymbezpośrednim
niebezpieczeństwemutratyżyciaalbociężkiegouszczerbkunazdrowiu.Tylkostwier'
dzeniezgonuniewymagapodejmowaniadziałańzmierzającychdoudzieleniapomocy
wsytuacjiokreślonejwart.162k.k.[16].SądNajwyższywwyrokuzdnia17lutego
1989rokuwskazał,że„życiekażdegoczłowiekaniezależnieodwieku,stanuzdrowia
(...)jestwartościąnaczelnąipodlegajednakowejochronieprawnej”[37].Wzwiązku
ztymwartościowanieżyciaofiarywkażdejsytuacjijestniedopuszczalne.
Zgodniezart.162§1k.k.przestępstwownimokreśloneściganejestzurzęduijest
zagrożonekarąpozbawieniawolnościdolat3.Zasadaściganiazurzędupolegana
tym,żewyspecjalizowaneorganypaństwowe,przedewszystkimprokuraturaipolicja,
wszczynająikontynuująpostępowaniekarnewsprawieoprzestępstwoniezależnieod
woliizgodyosobypokrzywdzonej,aczęstonawetwbrewjejwoli.Wycofanieskargi
lubodmowazeznańniejestpodstawądoumorzeniapostępowania,jeżeliistniejeuza'
sadnioneprzypuszczenie,żepopełnionoprzestępstwo[25].
Warunkiemkaralnościprzestępstwazart.162k.k.jestniepodjęciedziałańzmie'
rzającychdoudzieleniapomocy–nawetgdyszanseuchylenianiebezpieczeństwa
byłyniewielkie[16].Istniejątylkodwaprzypadki,wktórychwyłączonajestkaral'
nośćprzestępstwanieudzielaniapomocyczłowiekowiznajdującemusięwbezpośred'
nimniebezpieczeństwiegrożącymutratążycialubciężkiegouszczerbkunazdrowiu.
„Dotycząonenastępującychsytuacji,gdypomocmusiałabypolegaćnapoddaniusię
zabiegowilekarskiemuorazgdyzokolicznościdanegowypadkuwynika,żemożliwa
jestnatychmiastowapomoczestronyinstytucjilubosobydotegobardziejpowoła'
nej,np.medycznegopogotowiaratunkowego”[38].Jednakmożliwośćniezwłocznej
pomocyzestronyinstytucjilubosobydotegopowołanejmusibyćrealna,tzn.nie'
udzieleniapomocyniemożnatłumaczyćurojeniem,żepogotowieratunkowezostało
wezwane.Zwolnieniezobowiązkuudzielaniapomocybędziemiałomiejscedopiero
wtedy,gdynp.członkowiezespołuratownictwamedycznegoprzystąpiądoczynności
ratunkowych.Doczasuprzybyciapomocyspecjalistycznejobowiązekjejudzielania
spoczywanakażdym,ktoznajdujesięnamiejscuzdarzenia[40].Należypamiętać,że
nieusprawiedliwioneurojeniewystąpieniaokolicznościwymienionychwart.162§2
niewyłączyodpowiedzialnościzanieudzieleniepomocyczłowiekowiznajdującemu
sięwpołożeniugrożącymbezpośrednimniebezpieczeństwemutratyżyciaalbocięż'
kiegouszczerbkunazdrowiu[40].
