Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Takiukładzdeterminowałniemalwszystkieprzedsięwzięcia
badawczewdziejachstarożytnictwa–zarównonapoziomie
instytucjonalnym,jakijednostkowym.Wielepoważnychpro-
blemów,zjakimiborykalisięuczeni,byłoskutkiemtejparce-
lacji.Niewieluznichoparłosięjej–głównieci,którzywślad
zaAugustemBoeckhem(wpierwszejpołowieXIXwieku)
iUlrichemvonWilamowitzem(wpierwszejpołowieXXwie-
ku)dążylidoujmowaniaświataantycznegowjegokulturowej
totalności.Zmianynaszersząskalęzaszłydopierowtedy,gdy
starożytnicyzaczęlistosowaćwswojejpracyrezultatyotrzy-
maneprzezantropologów,czyliwlatachsiedemdziesiątych
XXwieku.
Możnawyodrębnićconajmniejkilkaprzyczyntakiegosta-
nurzeczy.Dziewiętnastowiecznestarożytnictwokształtowało
siępodprzemożnymwpływemfilozofiiromantycznejipozy-
tywistycznej;współoddziaływanietychskrajnieodmiennych
poglądówskutkowałosilnyminapięciamiwewnętrznymi
obecnymiwmyśleniuoantyku.Starożytnicyówcześnidziałali
wprzeświadczeniu,żeprzedmiotemichbadańjest„tekst”,za
którymkryjesię„życie”,austalenienajpierwotniejszejwer-
sji„tekstu”jestrównoznacznezdotarciemdonajbardziejau-
tentycznegoobrazu„życia”starożytnych.Takabyłapierwsza
przesłankaichtekstocentryzmu,wynikającazprzeplataniasię
ideipozytywistycznychiromantycznychwichwarsztacieisa-
moświadomościintelektualnej.Przesłankądrugąbyłoprzyj-
mowanejakooczywistośćzałożenie,wmyślktóregodziałal-
nośćpiśmienniczastarożytnychbyłaustrukturowanataksamo
jakichwłasna,żewGrecjiVwiekup.n.e.obowiązywałytakie
samepodziałyintelektualnejakwNiemczechwwiekuXIX.
323–30p.n.e.)zachowujęgłówniejakoprowizorycznenarzędzieopera-
cyjne,któregorolapoleganaułatwianiujęzykowegoujęciarozwijanejtu
interpretacji.Należyjednakpamiętać,żejestontaksamoanachronicz-
nyjakpodziałpiśmiennictwa,ponieważuzależnionyjestodwarunków
kulturowych,wjakichpowstał,anieodistotyprocesuhistorycznego,
cokolwiekniąbyło.
20