Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
odbieżącejprodukcji.Jegokulturowaobcośćiegzotyczność
zanikaławprocesienaukowejitypograficznejobróbki.Platon
iSofoklesukazywalisięwdruku–taksamojakKantiSzeks-
pir.Bylitacysami,byliwydrukowanymiwksiążkachteksta-
mi.Możnaichbyłotaksamoczytać,rozumiećiinterpretować.
Takpozbywanosiędystansudzielącegodziewiętnastowiecz-
nychmieszczańskichintelektualistówodstarożytnychGre-
ków–itakbudowanozrębyówczesnejBildung,kulturowej
formacjiludziwykształconych.
Oczywiście,tendystansiobcośćlikwidowanotakżena
wieleinnychsposobówwynikającychgłówniezmniejlub
bardziejuświadomionychzałożeńhermeneutycznych,jakie
tkwiłyupodstawprocesuanalizyiinterpretacjiźródeł3.Cojest
ważnewpoczątkowympunkciewywodu,to–będąceefektem
wspomnianychzabiegów–zdroworozsądkoweutożsamienie
obuprzestrzeniintelektualnych.NiezadawanosobiewXIX
wiekupytaniaoto,czyHeraklitabynapewnobył„filozofem”
wtakimsamymsensiejakHegel,aEurypides–„dramatur-
giem”wtakimsamymsensiejakIbsen.Oczywistaodpowiedź
natopytaniepotwierdzaławewnętrzną,przedustawnąniemal
–namocyśrodkaprzekazu–harmonięmiędzyludźmian-
tykuaczerpiącymiznichwzorceestetyczneietyczneludź-
miżyjącymiwXIXwieku.Ówczesnybujnierozwijającysię
historyzmnieprzeszedłbyłjeszczeprzezszkołęwyobraźni
antropologicznej,wktórejterminowaliwówczasraczejetno-
logowieicobardziejekscentrycznipionierzysocjologiiani-
żelistarożytnicy4.
Awięcztakichpowodówpiśmiennictwogreckiesegrego-
wanowedługpodziałówodpowiednichdlawiekuXIX.Czy-
li–byprzejśćdowłaściwychanalitycznychterminówtego
3Jednymznielicznychjakdotądwjęzykupolskimujęćtejproble-
matykijesttrzeciaczęśćksiążkiMichałaPawłaMarkowskiegoNietzsche.
Filozofiainterpretacji,Universitas,Kraków1997,22001,Oczytaniu,
s.185–298.
4Natematwczesnychrelacjimiędzystarożytnictwemaantropolo-
giązob.przyp.16.
22
