Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
„piśmiennośćdziecięcą”[Kindergartenliteracy](zdolność
kreśleniaznakówliterowych,wnajlepszymrazie–umiejęt-
nośćpodpisaniasięimieniem)11,„piśmiennośćpraktyczną”
(zdolnośćpisaniaiczytaniakrótkichzapisówocharakterze
praktycznym),„piśmiennośćpolityczną”(zdolnośćrozumieją-
cegoodczytywaniazapisówzwiązanychzżyciemspołecznym
ipublicznymwpoleis),wreszcie„piśmiennośćrozwiniętą”,
którapozwalanaczytanieipisaniedłuższychtekstówonie-
standardowymcharakterze–czylimanajwięcejwspólnego
zpotocznierozumianąpiśmiennościąnowoczesną.
Wzamyśleautoraniejesttotypologiaewolucyjna–jej
elementyniesąwswojejrzeczywistościhistorycznejciągiem
postępującymkucorazwyższymlubwogólejakimkolwiek
konsekutywnymstadiom,leczstanowiąjedyniebardzoogól-
nenarzędzieopisowe.Samowprowadzenietegonarzędziapo-
maganamjednakuświadomićsobie,jakbardzoodmiennapod
względemformkomunikacjibyłakultura,wktórejnastąpił
takczęstopodziwianyprzezhumanistów„greckicud”–po-
wstanie„literatury”,„filozofii”i„nauki”.Coprawdasamten
podziałtypówpiśmiennościnieograniczasiędoarchaicznej
Grecji,przeciwnie–możnago,jaksądzę,zrównympowo-
dzeniemzastosowaćdoinnychepokkulturyZachoduażpo
współczesność,jestonbowiempodziałemuwarunkowanym
bardziejprzezczynnikiosobniczeispołeczneaniżeliprzez
globalneprocesyzmiankulturowych–rzeczjednakwtym,
żewwarunkachomawianejtuepokijegoproporcjebyływy-
jątkowe.Nieistniałtambowiemwogólelubistniałwbardzo
niewielkimstopniuobiegtakiegorodzajutekstów,których
odbiórwymagałbypiątegorodzajupiśmienności.Awszyst-
kiepozostałerodzajerealizowałysięwpraktycewkontakcie
„czytelników”zzapisami,którychpostaćfizycznawwięk-
11Wmaterialeepigraficznymmożnazaobserwowaćdużeróżnice
wsprawnościkreśleniaznakówpisarskich.Niekiedynajednymartefak-
ciemamyeleganckizapisdokonanyprzezwprawnąrękę,aobokniepew-
nychwiejnygryzmoł.
28
