Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Problematykarelacjijęzyk1płeć...
15
polszczyzny.A.Kępińskastwierdza:„[...]chcępodkreślić,żekategoria
męsko-iniemęskoosobowościwydzielasięwliczbiemnogiejnapodstawie
kryteriumskładniowo-morfologicznego,zaśasymetriawliczebnościmorfo-
logicznychwykładnikówrodzajowychmiędzyliczbąpojedyncząimnogą,
niewątpliwiedotyczącanietylkoczasowników,lecztakżeprzymiotników,
niemożedecydowaćoodrębnejklasyfikacjirodzajowejtychostatnich
wliczbiepojedynczej,aodrębnej1wmnogiej.Dlaprzymiotników,pozosta-
jącychzrzeczownikamiwkongruencji,trzebawydzielaćtakiesamewartości
rodzajowejakdlaokreślanychrzeczowników,któremająstałyrodzaj,ten
samwobuliczbach.Wartościrodzajoweprzymiotnikówirzeczowników
winnybyćtakiesame,bopoprzezprzywołaniełączliwościzprzymiotni-
kamitożsamegorodzajunajłatwiejzdefiniowaćterodzajerzeczowników,
któremajągranicerozmyte,czylimęskozwierzęcyimęskonieżywotny.[...]
Rozmytegranicetychrodzajówświadczą,żekategoriasemantyczno-mor-
fologiczna,jakąjestmęskozwierzęcość,opierasięnasłabychpodstawach
semantycznych.Współcześnietesłabepodstawypotwierdzawłaśnierozsze-
rzaniesięsynkretyzmuB.iD.lp.nakolejnegrupymęskichrzeczowników
nieżywotnych,zaśwhistoriipolszczyzny1zanikformmęskozwierzęcych
typuwilcy,orłowie.Wyraźnepodstawysemantycznemadziśtylkojedna
wartośćrodzajowarzeczowników,mianowiciemęskoosobowość”10.Jestto
niewątpliwieznaczącygłosnietylkodlaustaleńzdziedzinyhistoriijęzyka,
aletakże1jaknależyprzypuszczać1wdyskusjinadzagadnieniemklasy-
fikacjirodzajowejpolszczyznywspółczesnej.
PracaKępińskiejzawieratakżeinteresującyiważnyrozdziałdotyczą-
cym.in.pozajęzykowychuwarunkowańlingwistycznychaspektówpłci
(Zmianypolskiejkategoriirodzajuawspółczesnaklasyfikacjarodzajowa.
Językwobecpłci)11,wktórymwidocznepewnewpływylingwistyki
kulturowejikognitywnej.Próczskrupulatnegopodsumowaniaanaliz
isformułowaniawnioskówdotyczącychklasyfikacjirodzajowejpolszczy-
znywspółczesnej,wynikającychzobserwacjidiachronicznej,zuwzględ-
nieniemposzczególnychczęścimowy,cozamykawywódprowadzonywe
wcześniejszychpartiachopracowania,taczęśćmonografiizawieraintere-
sującerozważaniapoświęconekulturowymczynnikommającymwpływna
relacjęjęzykapłeć.Rozpatrująckluczowedlamonografiiproblemy,autor-
kapowołujesięnaustaleniazdziedzinylingwistykikulturowej,bywskazać
zewnętrzneczynnikikształtująceobrazpłciwjęzyku.Słuszniezauważa,
że:„Wszelkiekategoriejęzykoweodzwierciedlajązarównorzeczywistość
pozajęzykową,jakisposóbmyśleniaoświecie.Odbijasięwnichraczej
uproszczonawizjaświataniżobiektywnaicałarzeczywistośćpozajęzy-
10
11
Ibidem,s.330.
Ibidem,s.2591324.