Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Problematykarelacjijęzyk1płeć...
17
dobyśredniopolskiej,cozpewnościąpozwoliłobyuniknąćschematyzmu
ipewnychniedostatkówwspomnianychfragmentów.Naprowadzoneprzez
Łazińskiegorozważaniapoświęconegenezieklasyfikacjirodzajowejpol-
szczyznynoweświatłorzucaomówionajużpracaKępińskiej,którazoczy-
wistychwzględów(zbliżony,amożenawetpóźniejszyczaswydania)nie
zostałauwzględniona.
Wartością,którątrudnoprzecenić,jestwwypadkupracyŁazińskiego
szerokiiniezwykledrobiazgowyopisorazinterpretacjazjawiskpolskiej
gramatykihonoryfikatywności.Autor16uwzględniaszerokikontekstkultu-
rowyikomunikacyjnyzjawiska,wskazujenaodrębnościwynikającezróż-
nicstylistycznych,pragmatycznych,aleteżspołecznych.Dużouwagipo-
święcazjawiskomwspółczesnejetykietyjęzykowejmotywowanymnowymi
zachowaniamilansowanymiprzezmediamasowe,powielającewzorceza-
chodnie.Wybranyproblemprzedstawiawszerokimaspekciefunkcjonowa-
niapolskichwykładnikówsystemuadresatywnego.Próczdogłębnejanalizy
zaimkówtytularnychwpracyznalazłysięobszernewywodypoświęcone
tytułom(naukowymizwyczajowym),którewpolskimkręgukulturowym
odgrywająniebagatelnąrolę(badaczprzekonujeotym,przywołującliczne
przykładyzinnychjęzyków).Interesującesąwnioskidotycząceperspektyw
polskiegosystemuadresatywnego:„Natymtle[językaszwedzkiego,atak-
żeinnychjęzyków1A.R.]stopnioweupowszechnianiewzorupan/pani
+imięmożnaocenićjednoznaczniepozytywnie(choćinnegozdaniajest
większośćpolskichbadaczygrzecznościjęzykowej).Niewimięrewolucji
społecznej,leczwimięłatwościkomunikacjinależałobyżyczyćpolszczyź-
niewykształceniawzoruuniwersalnegoofunkcjiidentyfikującej.Specyfika
tradycjipolskiejsprawia,żenatakąfunkcjęniemaszanswzórpan/pani+
nazwisko.Niechodzi,oczywiście,onatychmiastowepozbawienietytułów
godnościowychprofesora,premieraczyministra.Tytułydlatychfunkcji
niesątylkopolskąspecjalnością.Jednaktylkopolskimproblememjest
brakformyuniwersalnejdlanieprofesora,atakżedlaprofesora,któryjest
wdanejchwilipacjentemwszpitalulubklientemwbanku,alekarzczy
urzędnikbankowyniemusiznaćjegozasługakademickich”17.Podobne
uwagiocharakterzepodsumowująco-postulatywnymnależyuznaćzacen-
ne,ponieważjęzykoznawstwonormatywne,wobszarzektóregomieścisię
systemhonoryfikatywności,maprzedewszystkimsłużyćużytkownikom
językaiusprawniaćkomunikacjęmiędzyludzką.
Druga,obszerna,częśćpracypoświęconajestasymetriirodzajowo-
-płciowej18.Wtymmiejscuautorskupiasięnaskomplikowanejrelacji
16
Zob.zwłaszcza:M.ŁAZIŃSKI:Opanachipaniach...,s.131142.
17
18
Ibidem,s.1411142.
Ibidem,s.1431321.
