Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14|Płećzmian
y…
wywiadu,uciekałyodnacechowanychsukcesemstwierdzeń-etykietek.Choćbyły
prezeskami,przedsiębiorczyniamiidyrektorkami,mówiłydokładnietaksamo
jakmojebezrobotnerozmówczynielubnzwykłekobiety”:nauczycielki,sekre-
tarki,sprzedawczynieiagentkiubezpieczeniowe.Cechąwspólnątychrozmów
byłaautodeprecjacjawłasnychosiągnięćnapoluzawodowymiprzyporządkowa-
nienarracjiowłasnejdrodzezawodowejhistoriiprywatnej:zawarciamałżeństwa
czyurodzeniadzieci.Jednazrozmówczyń,czterdziestodwuletniaekonomistka,
którapoosiągnięciulicznychsukcesówzawodowychpowróciłanauniwersytet,by
zrobićdoktorat,przedstawiłamisięnapoczątkuwywiadusłowami:nJestemstarą
babą”
.Inna,samodzielnaprzedsiębiorczyniprowadzącadziałalnośćgospodarczą
polegającąnaprodukcjiidystrybucjiartykułówdekoracjiwnętrz,matkaośmio-
miesięcznegowtedydziecka,przedstawiłamisięjakonkuradomowa”
,mimoże
sama,zniewielkąpomocąmęża,utrzymywaławtedyrodzinę,częstozdzieckiem
nakolanach,nieotrzymujączestronyojcadzieckażadnejpomocywopiecenad
niemowlęciem10.
Jakożesamajestemkobietąimojerozmówczyniebyłykobietami,arekru-
towałamjespośródgronanznajomychznajomych”zapomocąmetodyśnieżnej
kuli,sądziłam,żejeśliudamisięjużumówićnawywiad,nietylkosięonodbędzie,
aleudamisięwpełnizrealizowaćjegozałożenia.Postanowiłamteżzastosować
strategiępodobieństwa,przedstawiającsięjakokobieta,jednaznas,przyjaciółka
naszejwspólnejznajomej,któraznasięnasprawach,októrychmiałyśmyroz-
mawiać.Rzeczywiście,poprzełamaniupierwszychlodówkobietychętnieroz-
mawiałyiprzypożegnaniuwyciągałynotesztelefonami,bypomócmiznaleźć
kolejnerozmówczynie.Jednakwspólnotapłciparadoksalnienieułatwiłamipracy.
Ponieważobabskichsprawachbadanerozmawiałyzkobietą,którastarałasięim
przedstawićjakonjednaznich”albowręcznjednaznas”
,wwywiadzie,poddanym
zgodniezesztukąbadańspołecznychtranskrypcji,znajdowałosięwieleodniesień
doowejwspólnoty.nPaniwie,jaktojest”-mówiłybadanealbonicniemówiły,
tylkopatrzyłymiwoczyiwykonywałyznaczącygest.Choćudałomisięnawiązać
mniejwięcejdowiększościdyspozycjidowywiadów,ichtranskrypcjeniezawie-
rałyżadnychdefinitywnychstwierdzeń,żadnychgotowychodpowiedzi-niczego,
comogłabymwykorzystaćdoweryfikacjipostawionychnawstępiehipotez.Sio-
strzananiemalwspólnota,którąudałomisięzbudowaćnapotrzebybadania,po
pierwsze,byławspólnotąsztuczną,zainscenizowaną.Podrugie,pozwalałana
osiągnięciekomunikacjitypowejdlanbabskichkominków”
,alemałoefektywnej
wpracybadawczejmającejnaceluzbadaniewpływustereotypównażyciekobiet
orazichdoświadczeńnarynkupracy.Zwłaszczażestereotypysąulotne,niewi-
10Wynikibadaniaopublikowanezostaływ:I.Desperak,Stereotypyrólkobietwreklamietelewi-
zyjnejipraktycerynkupracy,nActaUniversitatisLodziensis.FoliaSociologica”2001,29.
