Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.WSTĘPICELPRACY
Żywnośćpochodzeniaroślinnego9głównieowoce9warzywaiziołajestbo-
gatymźródłeminhibitorów9substancjiszczególniełatworeagującychiobniża-
jącychstężeniewolnychrodnikówworganizmieczłowieka[SzajdekiBorowska
2004].Dogłównychmetabolitów9któresąaktywnymiprzeciwutleniaczami
zaliczyćnależyzwiązkifenolowe(kwasyfenolowe9flawonoidy9chinony9kuma-
ryny9taniny)9związkiazotu(alkaloidy9aminy9betalainy)9witaminy9składniki
olejkóweterycznych(tymol9karwakrol)[Cotelleiin.19969Veliogluiin.19989
ZhengiWang20019Gontarniin.20089Keyhaniiin.2009].Wieleztych
związkówposiadawłaściwościlecznicze:przeciwzapalne9przeciwmiażdżyco-
we9przeciwnowotworowe9przeciwbakteryjneiprzeciwwirusowe.Spożywanie
przezczłowiekaproduktówzawierającychnaturalneantyoksydantywpływana
zmniejszeniewystępowaniachoróbkrążenia9cukrzycy9zmiannowotworowych
iinnychchoróbcywilizacyjnych[Mitscheriin.19969Oweniin.20009Yangiin.
20019Suniin.2002].
OlejkieteryczneroślinzrodzajuThymusspp.iSatureiaspp.
*sąbogatym
źródłemnaturalnychterpenoidów9wtymgłównietymoluijegoizomerukarwa-
krolu9związkówcharakteryzującychsięwysokąaktywnościąantyoksydacyjną
[Nickavariin.20059Mihajilov-Kresteviin.20099Asbaghianiin.20119El-
-Nekeetyiin.20119MahboubiiKazempour20119Fachini-Queiroziin.20129
Teimouri2012].Przygotowującnoweasortymentyżywnościfunkcjonalnej
uwzględniasięzachowaniekorzystnychcechsensorycznych(smak9zapach9
barwa9konsystencja)orazodpowiedniąstabilnośćitrwałośćwczasieprzecho-
wywania.Otychcechachdecydująm.in.substancjeaktywne9którychźródłem
sąroślinyleczniczeiprzyprawowe9jakcząberogrodowyitymianekpospolity.
Wzrostirozwójroślinorazichskładchemicznyuzależnionesąwdużym
stopniuodwarunkówśrodowiskowych.Jednymzczynnikówodpowiedzialnych
zasyntezęzwiązkówbiologicznieaktywnychwroślinachzielarskichjestich
prawidłoweżywienie9zwłaszczaazotemipotasem.Azotjestjednymznajważ-
niejszych9niezbędnychdożyciaskładnikówpokarmowychroślin.Wchodzion
wskładbiałekikwasównukleinowych9zktórychzbudowanesążyweczęści
komórki.Syntezaprostychzwiązkóworganicznych9tj.aminokwasówzależyod
*UżywanawpracynazwaSatureiajestzgodnazzasadamigramatykiłacińskiej:WikarjakJ.91997.Gra-
matykaopisowajęzykałacińskiego.PWN9Warszawa;KorpantyJ.92003.Słownikłacińsko-polski.PWN9
Warszawa9tom.29jakkolwiekwliteraturzeużywanajesttakżenazwaSatureja.
7